Điệp ngữ cách quãng:
háu chiến đấu hôm nay
Vì lòng yêu tổ quốc.
Vì xóm làng thân thuộc.
Bà ơi, cũng vì bà.
Vì tiếng gà tục tác.
Ổ trứng hồng tuổi thơ.
Từ “ Vì” được lặp lại 4 lần, đây là phép điệp từ.
Điệp ngữ nối tiếp:
“Anh đã tìm em rất lâu, rất lâu
Cô gái ở Thạch Kim, Thạch Nhọn.”
(Gửi em, cô thanh niên xung phong – Phạm Tiến Duật)
“Rất lâu” được điệp lại 2 lần nối tiếp nhau thể hiện nỗi nhớ và hành trình kiếm tìm nhân vật “em” dài đằng đẵng của tác giả.
Điệp ngữ chuyển tiếp:
“Khói Tiêu Tương cách Hàm Dương
Cây Hàm Dương cách Tiêu Tương mấy trùng.
Cùng trông lại mà cùng chẳng thấy
Thấy xanh xanh những mấy ngàn dâu.
Ngàn dâu xanh ngắt một màu,
Lòng chàng ý thiếp ai sầu hơn ai?
(Chinh phụ ngâm khúc – Đặng Trần Côn, Đoàn Thị Điểm)
Từ “thấy” và “ngàn dâu” ở cuối câu trước đã được sử dụng lặp lại ở đầu các câu thơ sau giúp các câu có sự kết nối liền mạch hơn. Không những vậy còn khắc họa cái trùng điệp vô cùng của ngàn dâu xanh ngắt. Từ đó khiến cho nỗi nhớ chồng trở nên dài rộng hơn, sâu thẳm hơn.
Điệp ngữ có 3 loại:
3.1 Điệp nối tiếp.3.2 Điệp ngắt quãng.3.3 Điệp chuyển tiếp (Điệp vòng)VD:
Ví dụ 1
“Nhìn thấy gió xoa mắt đắng
Thấy con đường chạy vào tim
Thấy sao trời cùng đột ngột những cánh chim
Như sa và như ùa vào buồng lái”
Trong khổ thơ trên nhà thơ Phạm Tiến Duật đã điệp từ “nhìn thấy” hai lần nhằm nhấn mạnh hành động nhắc tới trong câu.
Ví dụ 2:
“Rồi sớm rồi chiều, lại bếp lửa của bà nhen,
1 ngọn lửa, lòng bà luôn luôn ủ sẵn,
1 ngọn lửa chứa 1 niềm tin dai dẳng…”
Cụm từ “1 ngọn lửa” được tác giả lặp lại 2 lần trong khổ thơ trên có tác dụng gợi nhắc về hình ảnh bếp lửa của bà.
Ví dụ 3:
“Ðế quốc Mỹ nhất định sẽ phải cút khỏi nước ta. Tổ quốc ta nhất định rồi sẽ thống nhất. Ðồng bào Nam Bắc nhất định rồi sẽ sum họp một nhà”
(Nhận định của Bác Hồ)
Trong câu văn trên Bác Hồ đã sử dụng biện pháp lặp cấu trúc câu vừa tạo tính nhạc cho câu vừa thể hiện sự quyết tâm của nhân dân ta trong cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ.
