Quan sát Hình 51.1, hãy cho biết những hoạt động của con người trong thời kì nguyên thuỷ.

Quan sát hình 42.3 và cho biết con người đã tác động đến môi trường qua các thời kì bằng những cách nào.

Tham khảo!
Con người tác động đến môi trường qua các thời kì:
- Thời kì nguyên thủy: Con người chủ yếu khai thác thiên nhiên thông qua hình thức hái lượm và săn bắn. Tác động đáng kể của con người đối với môi trường là con người biết dùng lửa để nấu nướng thức ăn, sưởi ấm và xua đuổi thú dữ,… làm cho nhiều cánh rừng rộng lớn bị đốt cháy.
- Thời kì xã hội nông nghiệp: Hoạt động trồng trọt và chăn nuôi ở thời kì này đã dẫn tới việc chặt phá và đốt rừng lấy đất canh tác, chăn thả gia súc và định cư. Hoạt động cày xới đất canh tác góp phần làm thay đổi đất và tầng nước mặt, dẫn tới nhiều vùng đất bị khô cằn và suy giảm độ màu mỡ.
- Thời kì xã hội công nghiệp: Máy móc ra đời đã tác động mạnh mẽ đến môi trường sống; nền nông nghiệp cơ giới hóa tạo ra nhiều vùng trồng trọt lớn; công nghiệp khai khoáng phát triển đã phá đi rất nhiều diện tích rừng trên Trái Đất. Đô thị hóa ngày càng tăng đã lấy đi nhiều vùng đất rừng tự nhiên và đất trồng trọt. Bên cạnh đó, một số hoạt động của con người cũng góp phần cải tạo môi trường.
Phương pháp giải
Đối với từng thời kì phát triển xã hội, con người đều có những tác động tới môi trường tự nhiên.
Lời giải chi tiết
Sự tác động của con người tới môi trường qua các thời kì:
- Thời kì nguyên thủy: Con người chủ yếu khai thác thiên nhiên thông qua hình thức hái lượm và săn bắn. Tác động đáng kể của con người đối với môi trường là con người biết dùng lửa để nấu nướng thức ăn, sưởi ấm và xua đuổi thú dữ,… làm cho nhiều cánh rừng rộng lớn bị đốt cháy.
- Thời kì xã hội nông nghiệp: Hoạt động trồng trọt và chăn nuôi ở thời kì này đã dẫn tới việc chặt phá và đốt rừng lấy đất canh tác, chăn thả gia súc và định cư. Hoạt động cày xới đất canh tác góp phần làm thay đổi đất và tầng nước mặt, dẫn tới nhiều vùng đất bị khô cằn và suy giảm độ màu mỡ.
- Thời kì xã hội công nghiệp: Máy móc ra đời đã tác động mạnh mẽ đến môi trường sống; nền nông nghiệp cơ giới hóa tạo ra nhiều vùng trồng trọt lớn; công nghiệp khai khoáng phát triển đã phá đi rất nhiều diện tích rừng trên Trái Đất. Đô thị hóa ngày càng tăng đã lấy đi nhiều vùng đất rừng tự nhiên và đất trồng trọt. Bên cạnh đó, một số hoạt động của con người cũng góp phần cải tạo môi trường.
Trong thời kì nguyên thuỷ, con người đã tác động đáng kể đến môi trường bằng các hoạt động nào sau đây?
A. Dùng lửa để nấu nướng, xua đuổi và săn bắt thú rừng đã làm nhiều cánh rừng rộng lớn bị cháy
B. Hoạt động trồng trọt và chăn nuôi đã dẫn đến việc chặt phá rừng để lấy đất canh tác và chăn nuôi gia súc
C. Máy móc công nghiệp ra đời đã tác động mạnh đến môi trường công nghiệp khai khoáng đã làm mất đi nhiều cánh rừng, đô thị hoá đẫ lấy đi nhiều vùng đất tự nhiên và đất trồng trọt
D. Cả B và C
Đọc các thông tin trên và quan sát Hình 47.1, thảo luận để thực hiện các yêu cầu sau:
1. Trình bày tác động của hoạt động trồng trọt đến môi trường qua các thời kì phát triển xã hội.
2. Liệt kê một số hoạt động của con người trong các thời kì phát triển xã hội làm suy thoái hoặc có tác dụng bảo vệ, cải tạo môi trường tự nhiên.

Tham khảo!
Câu 1:
Tác động của hoạt động trồng trọt đến môi trường qua các thời kì phát triển xã hội:
- Thời kì xã hội nông nghiệp, hoạt động trồng trọt của con người đã dẫn tới việc chặt phá và đốt rừng lấy đất canh tác. Hoạt động cày với đất canh tác làm thay đổi đất và nước ở tầng mặt, khiến nhiều vùng đất bị khô cằn và suy giảm độ màu mỡ. Tuy nhiên, hoạt động trồng trọt cũng đem lại lợi ích là hình thành các hệ sinh thái trồng trọt, tích lũy nhiều giống cây trồng.
- Thời kì xã hội công nghiệp, con người đã bắt đầu cơ giới hóa hoạt động trồng trọt dựa vào các loại máy bóc; nguồn nguyên, nhiên liệu, vật liệu, năng lượng,… làm tác động mạnh mẽ tới môi trường sống; thuốc trừ sâu và phân bón được sử dụng nhiều cũng gây ô nhiễm môi trường.
Tham khảo!
Câu 2:
| Hoạt động của con người | Hậu quả phá huỷ môi trường tự nhiên |
| Hái lượm | Mất nhiều loại sinh vật |
| Săn bắt động vật hoang dã | Mất nhiều loại sinh vật Mất cân bằng sinh thái |
Đốt rừng lấy đất trồng trọt Khai thác khoáng sản Chiến tranh | Mất nhiều loại sinh vật, Mất nơi ở của sinh vật, Xói mòn và thoái hoá đất Ô nhiễm môi trường, Cháy rừng, Hạn hán, Mất cân bằng sinh thái |
| Phát triển nhiều khu dân cư | Mất nhiều loại sinh vật, Mất nơi ở của sinh vật, Xói mòn và thoái hoá đất, Hạn hán, Mất cân bằng sinh thái |
| Chăn thả gia súc | Mất nhiều loại sinh vật, Mất nơi ở của sinh vật, Xói mòn và thoái hoá đất Ô nhiễm môi trường, Hạn hán, Mất cân bằng sinh thái |
Quan sát hình 35.1, cho biết hoạt động của người đang chạy cần có sự phối hợp hoạt động của những cơ quan nào, quá trình nào trong cơ thể.

- Người đang chạy cần có sự hoạt động phối hợp của: hệ vận động (cơ, xương,..), hệ tuần hoàn (tim đập, các mạch máu vận chuyển máu,…), hệ hô hấp (hít vào thở ra,..), hệ thần kinh (mắt nhìn,….), hệ bài tiết (tiết mồ hôi,…),…
- Ngoài ra còn có sự phối hợp của các quá trình: chuyển hóa vận chất và năng lượng (tạo ra năng lượng để thực hiện chạy), trao đổi chất, bài tiết,…
Quan sát các hình 4, 6 và đọc thông tin, em hãy:
- Kể tên một số tỉnh nuôi trồng thuỷ sản ở vùng Nam Bộ.
- Cho biết vai trò của hoạt động nuôi trồng thuỷ sản ở vùng


Tham khảo!
- Ở vùng Nam Bộ, thuỷ sản được nuôi trồng chủ yếu ở các tỉnh: Đồng Tháp, An Giang, Cà Mau, Kiên Giang,...
- Vai trò của hoạt động thủy sản: cung cấp các sản phẩm thủy sản, như cá ba sa, tôm,... nhằm đáp ứng nhu cầu trong nước và cung cấp mặt hàng xuất khẩu có giá trị.
Cho biết hậu quả mà con người đã gây ra cho môi trường từ những hoạt động của mình bằng cách hoàn thành Bảng 51.1.

Bảng 51.1. Những tác động của con người làm suy thoái môi trường
| Tác động của con người | Hậu quả |
|-----------------------------------------------------------------|---------|
| Khai thác quá mức tài nguyên thiên nhiên. | ? |
| Chặt cây, đốt rừng. | ? |
| San lấp hồ nước, xây đập ngăn sông. | ? |
| Sự gia tăng dân số. | ? |
| Sự phát triển của các nhà máy, xí nghiệp. | ? |
| Phát triển nhiều khu dân cư, đô thị. | ? |
| Chiến tranh. | ? |
| Lạm dụng các loại thuốc bảo vệ thực vật, phân bón hoá học. | ? |
Tác động của con người | Hậu quả |
Khai thác quá mức tài nguyên thiên nhiên. | Phá hủy nhiều diện tích rừng trên Trái Đất; suy thoái hệ sinh thái tự nhiên; ô nhiễm môi trường;… |
Chặt cây, đốt rừng. | Làm thay đổi kết cấu đất; giảm sự đa dạng sinh học; tài nguyên rừng, đất, nước bị suy thoái;… |
San lấp hồ nước, xây đập ngăn sông. | Làm thay đổi dòng chảy của nước dẫn đến thay đổi môi trường tự nhiên (sạt lở, ngập lụt, hạn hán) ảnh hưởng đến đời sống của các loài sinh vật. |
Sự gia tăng dân số. | Làm cạn kiệt nguồn tài nguyên và ô nhiễm môi trường sống. |
Sự phát triển của các nhà máy, xí nghiệp. | Lấy đi nhiều vùng đất rừng tự nhiên và đất trồng trọt; gia tăng các loại khí thải gây ô nhiễm môi trường;… |
Phát triển nhiều khu dân cư, đô thị. | Lấy đi nhiều vùng đất rừng tự nhiên và đất trồng trọt; gây cạn kiệt tài nguyên; gia tăng lượng khí và chất thải dẫn đến ô nhiễm môi trường;… |
Chiến tranh. | Gây phá hủy môi trường sống của nhiều loài sinh vật; cháy rừng; ô nhiễm môi trường do các hóa chất;… |
Lạm dụng các loại thuốc bảo vệ thực vật, phân bón hóa học. | Gây ô nhiễm đất, nước, không khí; ảnh hưởng đến sự sống của các loài sinh vật gây mất cân bằng sinh thái;… |
Quan sát hình 51.1, em hãy cho biết trong trường hợp nào bóng đèn sáng hoặc tắt? Tại sao? Em hãy cho biết công dụng của công tắc điện
Trường hợp a đèn sáng, trường hợp b đèn không sáng
Vì ở trường hợp a công tắc đóng mạch được thông, trường hợp b mạch hở nên đèn không sáng
Công dụng của công tắc điện: dùng để đóng cắt dòng điện.
Tác động đáng kể nhất của con người đối với môi trường trong thời kì nguyên thuỷ là:
A. Hái lượm cây rừng và săn bắt động vật hoang dã
B. Biết dùng lửa nấu chín thức ăn và sưởi ấm cơ thể, xua thú dữ
C. Trồng cây lương thực
D. Chăn nuôi gia súc
Tác động đáng kể nhất của con người đối với môi trường trong thời kì nguyên thuỷ là biết dùng lửa nấu chín thức ăn và sưởi ấm cơ thể, xua thú dữ.
Đáp án cần chọn là: B
Tác động đáng kể nhất của con người đối với môi trường trong thời kì nguyên thuỷ là:
A. Hái lượm cây rừng và săn bắt động vật hoang dã
B. Biết dùng lửa nấu chín thức ăn và sưởi ấm cơ thể, xua thú dữ
C. Trồng cây lương thực
D. Chăn nuôi gia súc