Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu bên dưới:

[...] Văn hoá - đó có phải là sự phát triển nội tại bên trong một con người hay không ? Tất nhiên rồi. Đó có phải là cách ứng xử của anh ta với người khác không ? Nhất định là phải. Đó có phải là khả năng hiểu người khác không ? Tôi cho là thế. Đó có phải là khả năng làm cho người khác hiểu mình không ? Tôi cho là như vậy. Văn hoá nghĩa là tất cả những cái đó. Một người không thể hiểu được quan điểm của người khác tức là trong chừng mực nào đó anh ta có hạn chế về trí tuệ và văn hoá.

[...] Một trí tuệ có văn hoá, có cội nguồn từ chính nó, cần phải có những cánh cửa mở rộng. Nó cần có khả năng hiểu được đầy đủ quan điểm của người khác, mặc dù không phải bao giờ cũng đồng ý với quan điêm đó. Vấn đề đồng ý chỉ nảy sinh khi anh đã hiểu được sự việc. Nếu không, đó chỉ là sự cự tuyệt mù quáng, quyết không thể là cách tiếp cận có văn hoá đối với bất cứ vấn đề gì.

Đến đây, tôi sẽ để các bạn quyết định lấy văn hóa và sự khôn ngoan thật sự là gì. Chúng ta tiến bộ nhờ học tập, nhờ kiến thức và kinh nghiệm. Đến lúc tích lũy được một lượng khổng lồ các thứ đó, chúng ta lại trở nên không tài nào biết được mình đang ở đâu! Chúng ta bị tràn ngập bởi mọi thứ và không hiểu sao,  chúng ta lại có cảm giác rằng tất cả mọi thứ đó cộng lại chưa hẳn đã nhất thiết đại diện cho sự phát triển của trí khôn con người... Trong tương lai sắp tới, liệu chúng ta có thể kết hợp được tất cả sự phát triển của khoa học, của tri thức và những tiến bộ của con người với sự khôn ngoan thật sự hay không ? Tôi không biết. Đó là một cuộc chạy đua giữa các lực lượng khác nhau. Tôi nhớ đến một người rất thông thái - một nhà thơ Hi Lạp nổi tiếng, đã nói :

“Sự khôn ngoan là gì,

Chính là sự cố gắng của con người,

Vượt lên sợ hãi,

Vượt lên hận thù,

Sống tự do,

Thở hít khí trời và biết chờ đợi,

Dành trọn tình yêu cho những gì tươi đẹp”

(Gi. Nê-ru, theo Nhân dân chủ nhật, tháng 12 - 1997)

b) Để nghị luận, tác giả đã sử dụng những thao tác lập luận nào ? nêu ví dụ.

Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu bên dưới:

[...] Văn hoá - đó có phải là sự phát triển nội tại bên trong một con người hay không ? Tất nhiên rồi. Đó có phải là cách ứng xử của anh ta với người khác không ? Nhất định là phải. Đó có phải là khả năng hiểu người khác không ? Tôi cho là thế. Đó có phải là khả năng làm cho người khác hiểu mình không ? Tôi cho là như vậy. Văn hoá nghĩa là tất cả những cái đó. Một người không thể hiểu được quan điểm của người khác tức là trong chừng mực nào đó anh ta có hạn chế về trí tuệ và văn hoá.

[...] Một trí tuệ có văn hoá, có cội nguồn từ chính nó, cần phải có những cánh cửa mở rộng. Nó cần có khả năng hiểu được đầy đủ quan điểm của người khác, mặc dù không phải bao giờ cũng đồng ý với quan điêm đó. Vấn đề đồng ý chỉ nảy sinh khi anh đã hiểu được sự việc. Nếu không, đó chỉ là sự cự tuyệt mù quáng, quyết không thể là cách tiếp cận có văn hoá đối với bất cứ vấn đề gì.

Đến đây, tôi sẽ để các bạn quyết định lấy văn hóa và sự khôn ngoan thật sự là gì. Chúng ta tiến bộ nhờ học tập, nhờ kiến thức và kinh nghiệm. Đến lúc tích lũy được một lượng khổng lồ các thứ đó, chúng ta lại trở nên không tài nào biết được mình đang ở đâu! Chúng ta bị tràn ngập bởi mọi thứ và không hiểu sao,  chúng ta lại có cảm giác rằng tất cả mọi thứ đó cộng lại chưa hẳn đã nhất thiết đại diện cho sự phát triển của trí khôn con người... Trong tương lai sắp tới, liệu chúng ta có thể kết hợp được tất cả sự phát triển của khoa học, của tri thức và những tiến bộ của con người với sự khôn ngoan thật sự hay không ? Tôi không biết. Đó là một cuộc chạy đua giữa các lực lượng khác nhau. Tôi nhớ đến một người rất thông thái - một nhà thơ Hi Lạp nổi tiếng, đã nói :

“Sự khôn ngoan là gì,

Chính là sự cố gắng của con người,

Vượt lên sợ hãi,

Vượt lên hận thù,

Sống tự do,

Thở hít khí trời và biết chờ đợi,

Dành trọn tình yêu cho những gì tươi đẹp”

(Gi. Nê-ru, theo Nhân dân chủ nhật, tháng 12 - 1997)

a) Vấn đề mà J. Nê-ru đưa ra để nghị luận là gì? Căn cứ vào nội dung cơ bản của vấn đề ấy, hãy đặt tên cho văn bản.

Tìm kết luận phù hợp cho nhóm luận cứ sau. Vận dụng lời kết hợp để viết thành 1 đoạn văn hoàn chỉnh
1)Cha mẹ đã có công sinh thành nuôi dưỡng từ khi ta còn bé con đến lúc ta lớn khôn. Cha mẹ luôn là người theo dõi bước chân chúng ta, an ủi, dùi dắt ta để trở thành con người tốt, đất nước sau này
2) Thầy cô giáo luôn quan tâm dạy dỗ, uốn nắn ta nên người để mai sau chúng ta có thể hiên ngang, sánh vai cùng các bạn học sinh trên toàn thế giới
3)Những anh bộ đội, những cô gái xung phong đã hi sinh tuổi thanh xuân của mình với bao xương máu để xây dựng đất nước độc lập như hôm nay, để cho chúng ta tung tăng cắp sách tới trường
4)Những nhà khoa học đã hết sức lao động trí óc để tạo nên những của cải vật chất làm nên cuộc sống tốt đẹp và ngày nay chúng ta được hưởng thụ

Tìm kết luận phù hợp cho nhóm luận cứ sau. Vận dụng lời kết hợp để viết thành 1 đoạn văn hoàn chỉnh
1)Cha mẹ đã có công sinh thành nuôi dưỡng từ khi ta còn bé con đến lúc ta lớn khôn. Cha mẹ luôn là người theo dõi bước chân chúng ta, an ủi, dùi dắt ta để trở thành con người tốt, đất nước sau này
2) Thầy cô giáo luôn quan tâm dạy dỗ, uốn nắn ta nên người để mai sau chúng ta có thể hiên ngang, sánh vai cùng các bạn học sinh trên toàn thế giới
3)Những anh bộ đội, những cô gái xung phong đã hi sinh tuổi thanh xuân của mình với bao xương máu để xây dựng đất nước độc lập như hôm nay, để cho chúng ta tung tăng cắp sách tới trường
4)Những nhà khoa học đã hết sức lao động trí óc để tạo nên những của cải vật chất làm nên cuộc sống tốt đẹp và ngày nay chúng ta được hưởng thụ

Tìm kết luận phù hợp cho nhóm luận cứ sau. Vận dụng lời kết hợp để viết thành 1 đoạn văn hoàn chỉnh
1)Cha mẹ đã có công sinh thành nuôi dưỡng từ khi ta còn bé con đến lúc ta lớn khôn. Cha mẹ luôn là người theo dõi bước chân chúng ta, an ủi, dùi dắt ta để trở thành con người tốt, đất nước sau này
2) Thầy cô giáo luôn quan tâm dạy dỗ, uốn nắn ta nên người để mai sau chúng ta có thể hiên ngang, sánh vai cùng các bạn học sinh trên toàn thế giới
3)Những anh bộ đội, những cô gái xung phong đã hi sinh tuổi thanh xuân của mình với bao xương máu để xây dựng đất nước độc lập như hôm nay, để cho chúng ta tung tăng cắp sách tới trường
4)Những nhà khoa học đã hết sức lao động trí óc để tạo nên những của cải vật chất làm nên cuộc sống tốt đẹp và ngày nay chúng ta được hưởng thụ

Tìm kết luận phù hợp cho nhóm luận cứ sau. Vận dụng lời kết hợp để viết thành 1 đoạn văn hoàn chỉnh
1)Cha mẹ đã có công sinh thành nuôi dưỡng từ khi ta còn bé con đến lúc ta lớn khôn. Cha mẹ luôn là người theo dõi bước chân chúng ta, an ủi, dùi dắt ta để trở thành con người tốt, đất nước sau này
2) Thầy cô giáo luôn quan tâm dạy dỗ, uốn nắn ta nên người để mai sau chúng ta có thể hiên ngang, sánh vai cùng các bạn học sinh trên toàn thế giới
3)Những anh bộ đội, những cô gái xung phong đã hi sinh tuổi thanh xuân của mình với bao xương máu để xây dựng đất nước độc lập như hôm nay, để cho chúng ta tung tăng cắp sách tới trường
4)Những nhà khoa học đã hết sức lao động trí óc để tạo nên những của cải vật chất làm nên cuộc sống tốt đẹp và ngày nay chúng ta được hưởng thụ

Tìm kết luận phù hợp cho nhóm luận cứ sau. Vận dụng lời kết hợp để viết thành 1 đoạn văn hoàn chỉnh
1)Cha mẹ đã có công sinh thành nuôi dưỡng từ khi ta còn bé con đến lúc ta lớn khôn. Cha mẹ luôn là người theo dõi bước chân chúng ta, an ủi, dùi dắt ta để trở thành con người tốt, đất nước sau này
2) Thầy cô giáo luôn quan tâm dạy dỗ, uốn nắn ta nên người để mai sau chúng ta có thể hiên ngang, sánh vai cùng các bạn học sinh trên toàn thế giới
3)Những anh bộ đội, những cô gái xung phong đã hi sinh tuổi thanh xuân của mình với bao xương máu để xây dựng đất nước độc lập như hôm nay, để cho chúng ta tung tăng cắp sách tới trường
4)Những nhà khoa học đã hết sức lao động trí óc để tạo nên những của cải vật chất làm nên cuộc sống tốt đẹp và ngày nay chúng ta được hưởng thụ

Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu bên dưới:

[...] Văn hoá - đó có phải là sự phát triển nội tại bên trong một con người hay không ? Tất nhiên rồi. Đó có phải là cách ứng xử của anh ta với người khác không ? Nhất định là phải. Đó có phải là khả năng hiểu người khác không ? Tôi cho là thế. Đó có phải là khả năng làm cho người khác hiểu mình không ? Tôi cho là như vậy. Văn hoá nghĩa là tất cả những cái đó. Một người không thể hiểu được quan điểm của người khác tức là trong chừng mực nào đó anh ta có hạn chế về trí tuệ và văn hoá.

[...] Một trí tuệ có văn hoá, có cội nguồn từ chính nó, cần phải có những cánh cửa mở rộng. Nó cần có khả năng hiểu được đầy đủ quan điểm của người khác, mặc dù không phải bao giờ cũng đồng ý với quan điêm đó. Vấn đề đồng ý chỉ nảy sinh khi anh đã hiểu được sự việc. Nếu không, đó chỉ là sự cự tuyệt mù quáng, quyết không thể là cách tiếp cận có văn hoá đối với bất cứ vấn đề gì.

Đến đây, tôi sẽ để các bạn quyết định lấy văn hóa và sự khôn ngoan thật sự là gì. Chúng ta tiến bộ nhờ học tập, nhờ kiến thức và kinh nghiệm. Đến lúc tích lũy được một lượng khổng lồ các thứ đó, chúng ta lại trở nên không tài nào biết được mình đang ở đâu! Chúng ta bị tràn ngập bởi mọi thứ và không hiểu sao,  chúng ta lại có cảm giác rằng tất cả mọi thứ đó cộng lại chưa hẳn đã nhất thiết đại diện cho sự phát triển của trí khôn con người... Trong tương lai sắp tới, liệu chúng ta có thể kết hợp được tất cả sự phát triển của khoa học, của tri thức và những tiến bộ của con người với sự khôn ngoan thật sự hay không ? Tôi không biết. Đó là một cuộc chạy đua giữa các lực lượng khác nhau. Tôi nhớ đến một người rất thông thái - một nhà thơ Hi Lạp nổi tiếng, đã nói :

“Sự khôn ngoan là gì,

Chính là sự cố gắng của con người,

Vượt lên sợ hãi,

Vượt lên hận thù,

Sống tự do,

Thở hít khí trời và biết chờ đợi,

Dành trọn tình yêu cho những gì tươi đẹp”

(Gi. Nê-ru, theo Nhân dân chủ nhật, tháng 12 - 1997)

c) Cách diễn đạt trong văn bản trên có gì đặc sắc?

Tôi vẫn cho rằng những lời lẽ, hành động khích lệ thường hiệu quả hơn sự chỉ trích, phê bình và chúng ta nên dè sẻn những lời phê bình. Nhưng những người khôn ngoan thì lại hay tìm đến những người mà họ tin tưởng để nhờ chỉ dẫn, soi rọi tường tận, chính xác con người mình. Vấn đề quan trọng là họ dám kiếm tìm sự thật và những sự thật này càng nên lắng tai nghe khi chúng được nói từ những người thật lòng quan tâm đến mình.

Một ai đó đã nói: Lời phê bình tựa như những cơn mưa, nên đủ nhẹ để câu cối có thể phát triển và không làm hại đến phần gốc rễ của chúng". Nếu bạn ở vào vị trí phải bình phẩm ai đó, mong sao những lời lẽ của bạn sẽ giúp cho người khác trưởng thành.

Nếu bạn chính là đối tượng bị phê bình thì bạn phải nhớ rằng có thể những điều mà bản thân bạn được soi rọi, phản chiếu trong gương có thể sẽ là cứu tinh của bạn. Hãy can đảm học hỏi và lắng nghe những điều đúng và quên đi những điều khác. Những lời tán dương có thể làm bạn thấy bùi tai nhưng nó có thể hủy hoại bạn, những sự thật mà bạn được nghe sẽ giúp bạn trưởng thành  và thậm chí càng vững vàng hơn.

(Đừng ngại những lời phê bình, Steve Goodier,

Sự mầu nhiệm của lòng quan tâm, tr.102-103, NXB Phụ nữ)

Thực hiện các yêu cầu sau:

Câu 1. Xác định phương thức biểu đạt chính của đoạn trích trên?

Câu 2. Theo tác giả, những người khôn ngoan thì hay làm gì?

Câu 3. Anh/Chị hiểu như thế nào về câu nói:“Lời phê bình phải tựa như những cơn mưa, nên đủ nhẹ để cây cối có thể phát triển và không làm hại đến phần gốc rễ của chúng”.

Câu 4.  Anh/Chị có đồng tình với nhận định trong đoạn trích “Những lời tán dương có thể làm bạn thấy bùi tai nhưng nó có thể hủy hoại bạn, những sự thật mà bạn được nghe sẽ giúp bạn trưởng thành và thậm chí càng vững vàng hơn.” không? Vì sao? (trình bày bằng một đoạn văn khoảng 7 đến 10 dòng)