- Ở thực vật, hệ thống vận chuyển dòng mạch gỗ là mạch gỗ và hệ thống vận chuyể n dòng mạch rây là mạch rây. Ở động vật, hệ thống vận chuyển máu là tim và mạch máu (động mạch, mao mạch và tĩnh mạch).

   - Ở thực vật, động lực vận chuyển dòng mạch gỗ là áp suất rễ, thoát hơi nước ở lá và lực liên kết giữa các phân tử nước với nhau và giữa các phân tử nước với mạch gỗ. Động lực vận chuyển dòng mạch rây là chênh lệch áp suất thẩm thấu giữa cơ quan cho (lá) và cơ quan nhận (rễ, hạt, quả...). Ở động vật có hệ tuần hoàn, động lực vận chuyển máu đi đến các cơ quan là sự co bóp của tim. Tim co bóp tạo ra áp lực đẩy máu đi trong vòng tuần hoàn.

   - Động vật tiếp nhận chất dinh dưỡng (có trong thức ăn), O2 và thải các chất sinh ra từ quá trình chuyển hoá (nước tiểu, mồ hôi, CO2 ), nhiệt. Hệ tiêu hoá tiếp nhận chất dinh dưỡng từ bên ngoài cơ thể vào hệ tuần hoàn. Hệ hô hấp tiếp nhận O2 chuyển vào hệ tuần hoàn. Hệ tuần hoàn vận chuyển chất dinh dưỡng và O 2 đến cung cấp cho tất cả các tế bào của cơ thể. Các chất dinh dưỡng và O2 tham gia vào chuyển hoá nội bào tạo ra các chất bài tiết và CO2 . Hệ tuần hoàn vận chuyển chất bài tiết đến hệ bài tiết để bài tiết ra ngoài và vận chuyển CO2 đến phổi để thải ra ngoài.

Tại sao mạch gỗ là tế bào chết còn mạch dây là TB sống?

Trả lời

- Mạch gỗ gồm toàn tế bào chết vì bị suberin hoá, nghĩa là thành của tế bào này bị thấm chất suberin. Suberin là chất làm cho thành tế bào cứng và ko thấm nước, do đó tế bào không thể trao đổi chất với môi trường (nếu có cũng rất ít). Do đó tế bào chết đi, để lại bộ khung vừa cứng, vừa ko thấm nước, dùng để vận chuyển nước, như ta đã biết.
- Các tế bào mạch rây mang chức năng vận chuyển các chất hữu cơ từ lá tổng hợp được đem đi đến khắp cái cây để nuôi sống cái cây đó.Bởi vì mang chức năng phân bố các chất nên nó phải là các tế bào sống vì nếu là tế bào sống thì dòng chất di chuyển trong nó không nhanh và mạnh như nước ở mạch gỗ để phù hợp với việc trao đổi chất dinh dưỡng một cách chậm ở các tế bào lân cận,bởi vì gặp lực cản của chất nguyên sinh và không bào có trong tế bào sống,ngoài ra các tế bào thực vật sống còn có các sợi liên bào nối liền các tế bào lại với nhau,do đó các chất có thể di chuyển một cách dễ dàng qua lại giữa hai tế bào sống theo nồng độ từ cao đến thấp,như mạch máu con người.
Nếu là tế bào sống,nó sẽ không như mạch gỗ,ở trong mạch gỗ nước và muối khoáng vận chuyển tự do còn trong mạch rây nhờ có các tế bào sống mà các chất dinh dưỡng được đảm bảo phân bố theo một chiều nhất định và dễ kiểm soát.

Tại sao mạch rây gồm các tế bào sống?

Trả lời

mạch gỗ gồm toàn tế bào chết vì bị suberin hoá, nghĩa là thành của tế bào này bị thấm chất suberin. Suberin là chất làm cho thành tế bào cứng và ko thấm nước, do đó tế bào không thể trao đổi chất với môi trường (nếu có cũng rất ít). Do đó tế bào chết đi, để lại bộ khung vừa cứng, vừa ko thấm nước, dùng để vận chuyển nước, như ta đã biết.Các tế bào mạch rây mang chức năng vận chuyển các chất hữu cơ từ lá tổng hợp được đem đi đến khắp cái cây để nuôi sống cái cây đó.Bởi vì mang chức năng phân bố các chất nên nó phải là các tế bào sống vì nếu là tế bào sống thì dòng chất di chuyển trong nó không nhanh và mạnh như nước ở mạch gỗ để phù hợp với việc trao đổi chất dinh dưỡng một cách chậm ở các tế bào lân cận,bởi vì gặp lực cản của chất nguyên sinh và không bào có trong tế bào sống,ngoài ra các tế bào thực vật sống còn có các sợi liên bào nối liền các tế bào lại với nhau,do đó các chất có thể di chuyển một cách dễ dàng qua lại giữa hai tế bào sống theo nồng độ từ cao đến thấp,như mạch máu con người đó bạn,nếu là tế bào sống,nó sẽ không như mạch gỗ,ở trong mạch gỗ nước và muối khoáng vận chuyển tự do còn trong mạch rây nên trong mạch rây,nhờ có các tế bào sống mà các chất dinh dưỡng được đảm bảo phân bố theo một chiều nhất định và dễ kiểm soát.

Chúc bạn học tốt !!

Đáp án A

- Mạch rây gồm các tế bào sống là ống rây và tế bào kèm.

* Hình thái cấu tạo:

+ Tế bào ống rây: là các TB chuyên hóa cao cho sự vận chuyển các chất với đặc điểm không nhân, ít bào quan, chất nguyên sinh còn lại là các sợi mảnh

 Nhiệm vụ: tham gia trực tiếp vận chuyển dịch mạch rây

+ Tế bào kèm: là các TB nằm cạnh TB ống rây với đặc điêm nhân to, nhiều ti thể, chất nguyên sinh đặc, không bào nhỏ

Nhiệm vụ: cung cấp năng lượng cho các TB ống rây

→ 4, 5, 6 đúng

Chọn B

(1) Mạch 1 được gọi là mạch rây, mạch 2 được gọi là mạch gỗ. à sai, 1 là mạch gỗ, 2 là mạch rây.

(2) Mạch 1 có chức năng vận chuyển nước và các phân tử hữu cơ không hòa tan. à sai, mạch 1 vận chuyển nước và ion khoáng.

(3) Mạch 2 có chức năng vận chuyển các chất khoáng. à sai

(4) Các tế bào ở mạch 1 đều là những tế bào chết, không có màng, không có bào quan. à đúng

(5) Để thu được mủ cao su, người ta thường cắt vào loại mạch như mạch 2. à đúng

Đáp án B

(1) Sai vì mạch 1 là mạch gỗ, mạch 2 là mạch rây.

(2) sai vì mạch gỗ vận chuyển nước và các chất khoáng hòa tan.

(3) Mạch 2 có chức năng vận chuyển các chất hữu cơ được tổng hợp từ lá đến các nơi trong cơ thể và các tế bào chứa.

(4), (5) đúng.

Đáp án B

(1) Mạch 1 được gọi là mạch rây, mạch 2 được gọi là mạch gỗ. à sai, 1 là mạch gỗ, 2 là mạch rây.

(2) Mạch 1 có chức năng vận chuyển nước và các phân tử hữu cơ không hòa tan. à sai, mạch 1 vận chuyển nước và ion khoáng.

(3) Mạch 2 có chức năng vận chuyển các chất khoáng. à sai

(4) Các tế bào ở mạch 1 đều là những tế bào chết, không có màng, không có bào quan. à đúng

(5) Để thu được mủ cao su, người ta thường cắt vào loại mạch như mạch 2. à đúng

1. A,D,E

2. H,I,M

Đáp án B

(1) sai, mạch rây là dòng đi xuống.

(2) sai, tốc độ vận chuyển trong mạch gỗ nhanh hơn.

(3) đúng

(4) đúng

(5) đúng, sản phẩm quang hợp được vận chuyển tới cơ quan dự trữ hoặc sử dụng.

Đáp án B

(1) sai, mạch rây là dòng đi xuống.

(2) sai, tốc độ vận chuyển trong mạch gỗ nhanh hơn.

(3) đúng

(4) đúng

(5) đúng, sản phẩm quang hợp được vận chuyển tới cơ quan dự trữ hoặc sử dụng.