Những biện pháp nghệ thuật tiêu biểu trong cả bốn bài ca dao:

- Thể thơ lục bát.

- Cách ví von, so sánh.

- Những hình ảnh gần gũi, quen thuộc trong đời sống hàng ngày.

- Đặc biệt, ngôn ngữ vẫn mang tính chất hướng ngoại nhưng không theo hình thức đối đáp mà chỉ là lời nhắn nhủ, tâm tình.

Cái hay của bài ca dao là đã sử dụng những ngôn ngữ, hình ảnh, âm điệu nghệ thuật đặc sắc như:

- Về hình thức, bài ca dao đó thể hiện thành công hình thức hát ru. Đây là một hình thức quen thuộc, gần gũi, thiêng liêng, ấm áp đối với mỗi người Việt Nam. Hình thức này giúp người nghe dễ thuộc, dễ nhớ. Với âm điệu sâu lắng, tâm tình, tha thiết đã tạo ra những cung bậc tình cảm sâu nặng của tình mẫu tử. 

- Về biện pháp nghệ thuật so sánh ví von.

    ●    “Công cha” được so sánh với núi “ngất trời”. “Nghĩa mẹ” được so sánh với nước “biển Đông”. Đây là lối ví von quen thuộc ta thường gặp trong ca dao. Núi và biển là những cái to lớn, mênh mông cao rộng, vĩnh hằng của thiên nhiên được đưa ra làm đối tượng để so sánh. Điều đó muốn nói rằng công cha nghĩa mẹ là nghĩa tình cao cả, không thể kể xiết

    ●    Từ “công” là nghĩa trừu tượng, tác giả đã cụ thể hóa thành “cù lao chín chữ” để bất kì ai cũng có thể nhìn thấy được một cách rõ ràng.

- Thể thơ lục bát mềm mại và sự ngọt ngào của điệu hát ru đã làm cho bài ca dao giống như lời thủ thỉ tâm tình sâu lắng. Bài ca dao đã thể hiện thành công hình thức hát ru. Đây là một hình thức quen thuộc, gần gũi, thiêng liêng, ấm áp đối với mỗi người Việt Nam. Hình thức này giúp người nghe dễ thuộc, dễ nhớ. Với âm điệu sâu lắng, tâm tình, tha thiết đã tạo ra những cung bậc tình cảm sâu nặng của tình mẫu tử.

làm hộ tui tui k cho ahihih, tui cần gấp , pls

huhu làm đfi mà

tui sắp thi rùi :( huuhuhuhuh pls :(

Nội dung: 

- đề cao vai trò của tình mẫu tử và tình phụ tử

- khuyên chúng ta phải chân trọng tình cảm đó và phải biết ngoan ngoãn nghe lời bố mẹ

Nghệ thuật

- sử dụng thể thơ lục bát, nhịp thơ phù hợp, dễ nhớ dễ thuộc. 

sử dụng từ láy, từ tượng hình giúp ta có thể hình dung rõ hơn về đối tượng

      Có lẽ trong mỗi tuổi thơ của mỗi chúng ta, ca dao dân ca tựa hồ như một người bạn đồng hành, lớn lên cùng ta, vỗ về tâm hồn chúng ta qua những lời ru ngọt ngào của bà, của mẹ, của chị. Chúng ta ngủ say khi bên tai còn văng vẳng tiếng ru, ngủ say từ những trưa hè đến những đêm đông lạnh giá. Bởi vậy, tình cảm gia đình luôn luôn là một chủ đề quan trọng trong kho tàng ca dao dân ca Việt Nam. Thông qua những câu hát về tình cảm gia đình, đời sống tâm hồn, tình cảm của con người Việt Nam được hiện lên rõ nét.

          Tình cảm gia đình trước hết được thể hiện qua ơn nghĩa của người con đối với công lao to lớn của cha mẹ. Mỗi chúng ta đều được sống trong sự yêu thương, che chở và đùm bọc nơi vòng tay mềm mại của mẹ, được che chở trong đôi bàn tay ấm áp của cha. Cha mẹ là người ban tặng cho ta sinh mạng, sự sống và cả cuộc đời. Chúng ta được dạy dỗ, và điều hiển nhiên, cha mẹ luôn luôn dành những thứ tốt đẹp nhất cho chúng ta, luôn luôn dõi theo con đường đời ta đi, luôn luôn đứng sau vực ta dậy.

Công cha như núi ngất trời

Nghĩa mẹ như nước ở ngoài biển Đông.

          Cách so sánh thật bình dị, thân quen, dễ hiểu và dễ đi vào lòng người. Núi và biển là những vật thể to lớn, mênh mông, vĩnh hằng, người cha thì vững chãi như núi còn người mẹ thì hiền lành, bình yên như biển. Ơn sâu nghĩa nặng của cha mẹ được đưa vào câu ca dao một cách tinh tế. Qua đó ta có thể thấy được sự biết ơn sâu nặng của những người con đối với cha mẹ của mình.

Chiều chiều đứng trước ngõ sau

Trông về quê mẹ ruột đau chín chiều.

          Dễ dàng có thể hình dung ra hình ảnh người phụ nữ lấy chồng xa quê đang âm thầm đứng nơi khuất lấp nhớ về người mẹ, nhớ về quê hương mỗi buổi chiều tà, đó là hành động lặp đi lặp lại. Đó là nỗi buồn dâng trào xót xa, sâu lắng, nỗi nhớ da diết khôn nguôi của người phụ nữ xa quê. Đằng sau nỗi đau đớn ấy, tác giả dân gian muốn thể hiện tình yêu gia đình, yêu quê hương sâu sắc của những người con xa xứ.

Ngó lên- nuộc lạt

Bao nhiêu nuộc lạt- nhớ ông bà bấy nhiêu.

Ai bưng bầu rượu đến đó phải chịu khó bưng về 
Em đang ở hầu thầy mẹ cho trọn bề hiếu trung

 177 người thích  Thích

Ai còn mẹ xin đừng làm mẹ khóc, 
Đừng để buồn lên mắt mẹ nghe không.

 38 người thích  Thích

- Ai đi bờ đất một mình,
Phất phơ chéo áo giống hình trò Ba?
Trò Ba đi học trường xa,
Cơm canh ai nấu, cửa nhà ai lo?
- Cửa nhà đã có con Ba,
Cơm canh con Bốn, rượu trà con Năm,
Một trăm chìa khóa con Sáu cầm,
Giang sơn con Bảy giữ, tảo tần con Tám lo…

 16 người thích  Thích

Ai làm cho chuối không cành,
Cho anh không vợ cắn quanh mẹ già.
Mẹ già như mẹ người ta,
Thì anh có vợ trong nhà đã lâu.
Mẹ anh ác nghiệt cơ cầu,
Cho nên anh chịu âu sầu đến nay.

 18 người thích  Thích

Ai ơi chồng dữ thì lo, 
Mẹ chồng mà dữ mổ bò ăn khao.

 149 người thích  Thích

Ai ơi giữ chí cho bền, 
Dù ai xoay hướng đổi nền mặc ai.
Xin đừng làm, nói đơn sai,
Tin mình đừng sợ những lời dèm pha.
Anh em một họ một nhà,
Thương nhau chân thật đường xa cũng gần.

 117 người thích  Thích

Ai về tôi gửi đôi giày,
Phòng khi mưa gió để thầy mẹ đi.

 9 người thích  Thích

Anh đi làm mướn nuôi ai,
Cho áo anh rách, cho vai anh mòn?
Anh đi làm mướn nuôi con,
Áo rách mặc áo, vai mòn mặc vai.

 128 người thích  Thích

Anh em chín họ mười đời, 
Hai người cùng có, chẳng rời nhau ra. 
Chị em cùng khúc ruột rà, 
Kẻ giàu, người khó, họ xa tám đời.

 123 người thích  Thích

Anh em cốt nhục đồng bào, 
Vợ chồng là nghĩa lẽ nào không thương.

 110 người thích  Thích

Anh em hiền thật là hiền, 
Bởi một đồng tiền làm mất lòng nhau.

 123 người thích  Thích

Anh em nào phải người xa,
Cùng chung bác mẹ, một nhà cùng thân.
Yêu nhau như thể tay chân,
Anh em hoà thuận, hai thân vui vầy.

 161 người thích  Thích

Anh em như chân như tay, 
Vợ chồng như áo cởi ngay nên lìa.

 105 người thích  Thích

Anh ơi! em bảo anh này, 
Công cha nghĩa mẹ cao dày chớ quên.

 12 người thích  Thích

Anh về Bình Định thăm cha, 
Phú Yên thăm mẹ, Khánh Hoà thăm em.

 3 người thích  Thích

Ba bà đi chợ với nhau 
Một bà đi trước kể chuyện nàng dâu
Một bà đi sau tu tu lên khóc
Nhà bà có phúc cưới được dâu hiền,
Nhà tôi vô duyên cưới cô dâu dại
Việc làm thì rái, chỉ tưởng những ăn
Hễ bảo quét sân đánh chết ba gà
Bảo đi quét nhà, đánh chết ba cho
Có mâm giỗ, họ miếng ra miếng vào
Rửa bát cầu ao liếm dĩa quèn quẹt
Đi chợ quên thúng quên quan tiền
Về nhà quên ngõ đâm xiêng vào chùa
Vo chùa thấy hai ông Hộ Pháp mới tô
Nó nghĩ khách tới đầy nhà nhà tôi
Trở ra nó mỉm miệng nó cười
Thằng chồng nó đánh một hồi cẳng chân
Bà đi giữa nghe chuyện phân vân
Rằng dâu tôi cũng không đần không khôn
Mẹ chồng có nói đến con
Thì con tôi chỉ cười dòn nói đưa!

 6 người thích  Thích

Bao giờ cá lý hóa long, 
Đền ơn cha mẹ ẵm bồng xưa nay.

 108 người thích  Thích

Bảo vâng, gọi dạ, con ơi, 
Vâng lời sau trước, con thời chớ quên.
Công cha, nghĩa mẹ, khôn đền, 
Vào thưa, ra gửi, mới nên con người.

 17 người thích  Thích

Bồng bềnh giữa chốn giang tân, 
Bên tình bên nghĩa biết phân bên nào.
Em ơi, nhất lê nhì lựu tam đào,
Bên tình bên nghĩa, bên nào cũng thương.

 87 người thích  Thích

Mẹ già như chuối ba hương, 
Như xôi nếp mật, như đường mía lau.

 150 người thích  Thích

Cá không ăn muối cá ươn, 
Con cãi cha mẹ trăm đường con hư.

 128 người thích  Thích

Cái ngủ, mày ngủ cho lâu, 
Mẹ mày đi cấy đồng sâu chưa về. 
Bắt được con giếc, con trê, 
Cầm cổ lôi về cho cái ngủ ăn.

 91 người thích  Thích

Cha mẹ để của bằng non,
Không bằng để đức cho con ở đời.

 6 người thích  Thích

Cha mẹ là biển là trời, 
Nói sao hay vậy, đâu dám cãi lời mẹ cha.

 23 người thích  Thích

Cha mẹ nuôi con biển hồ lai láng,
Con nuôi cha mẹ con tính tháng tính ngày.

 119 người thích  Thích

Chăn tằm rồi mới ươm tơ, 
Làm dâu rồi mới được như mẹ chồng.

 14 người thích  Thích

Chàng ơi! Ơn cha ba năm cúc dục
Nghĩa mẹ chín tháng cù lao
Ai đền ơn cho thiếp mà nhủ thiếp trao ân tình?

 10 người thích  Thích

Chẻ tre lựa cật đan nia, 
Có chồng con một khỏi chia gia tài.

 21 người thích  Thích

Chồng dữ thì em mới lo,
Mẹ chồng mà dữ mổ bò ăn khao.

 102 người thích  Thích

Chồng dữ thì em mới rầu, 
Mẹ chồng mà dữ giết trâu ăn mừng.

 116 người thích  Thích

Có cha, có mẹ có hơn, 
Không cha, không mẹ như đàn không dây. 
Mẹ cha như nước, như mây,
Làm con phải ở cho tầy lòng con.

 24 người thích  Thích

Có con hơn của anh ơi, 
Của như buổi chợ họp rồi lại tan.

 24 người thích  Thích

Cơm cha cơm mẹ đã từng, 
Con đi làm mướn kiếm lưng cơm người.
Cơm người khổ lắm mẹ ơi! 
Chả như cơm mẹ, vừa ngồi vừa ăn.

 21 người thích  Thích

Con cò bay bổng bay la, 
Bay từ của miếu bay ra cánh đồng.
Cha sinh mẹ đẻ tay không,
Cho nên bay khắp tây đông kiếm mồi.
Trước là nuôi cái thân tôi,
Sau nuôi đàn trẻ nuôi đời cò con.

 8 người thích  Thích

Con cò lặn lội bờ sông,
Mẹ đi tưới nước cho bông có đài.
Trông trời, trông nước, trông mây,
Trông cho lúa chín, hột sây nặng nhành,
Trông cho rau muống mau xanh,
Để mẹ nấu một bát canh đậm đà,
Mát lòng sau bữa rau cà,
Cho con mau lớn, việc nhà con lo.

 6 người thích  Thích

Con dâu bắt chí mẹ chồng,
Ngó ra ngoài đồng thấy ổ le le.

 7 người thích  Thích

Con dẫu lớn vẫn là con của mẹ,
Đi hết đời lòng mẹ vẫn theo con.

 8 người thích  Thích

Con lên ba con chửi mẹ cười,
Con lên mười con chửi mẹ khóc.

 15 người thích  Thích

Con ơi ghi nhớ lời này 
Công cha, nghĩa mẹ, công thầy chớ quên.

 173 người thích  Thích

Con tài, lo láo, lo kiêu, 
Con ngu thì lại lo sao kịp người.

 114 người thích  Thích

Con thơ tay ẫm tay bồng, 
Tay dắt mẹ chồng đầu bạc như bông.

 5 người thích  Thích

Công cha ba năm tình thâm lai láng,
Nghĩa mẹ đậm đà chín tháng cưu mang,
Bên ướt mẹ nằm, bên ráo con lăn,
Biết lấy chi đền nghĩa khó khăn,
Hai đứa mình lên non lấy đá xây lăng phụng thờ.

 9 người thích  Thích

Công cha đức mẹ cao dày, 
Cưu mang trứng nước những ngày ngây thơ. 
Nuôi con khó nhọc đến giờ, 
Trưởng thành con phải biết thờ song thân.

 263 người thích  Thích

Công cha nghĩa mẹ ai đền,
Mà em ông áo ôm mền theo anh?

 4 người thích  Thích

Công cha nghĩa mẹ chưa đền, 
Hiếu trung chưa trả sao em ôm mùng mền theo trai?

 6 người thích  Thích

Công cha nghĩa mẹ khó quên, 
Vào thưa ra gửi mới nên con người.

 5 người thích  Thích

Công cha nghĩa mẹ ơn thầy,
Ngày sau khôn lớn ơn dày biển sâu.

 6 người thích  Thích

Công cha như núi ngất trời,
Nghĩa mẹ như nước ngời ngời biển Đông.
Núi cao biển rộng mênh mông,
Công cha nghĩa mẹ ghi lòng con ơi.

 9 người thích  Thích

Công cha như núi Thái Sơn, 
Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra. 
Một lòng thờ mẹ kính cha, 
Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con.

 245 người thích  Thích

Công thầy, nghĩa mẹ chưa đền, 
Sao con lại dám kéo mền đắp chung.

Đọc thêm tại: http://www.tudiendanhngon.vn/ca-dao/tinh-cam-gia-dinh © TuDienDanhNgon.vn

Bốn bài ca dao trên đều đế lại ấn tượng khá sâu đậm trong lòng người đọc. Ngoài nội dung tư tưởng sâu sắc, còn nhờ vào các biện pháp nghệ thuật:

●    Sử dụng từ ngữ, hình ảnh quen thuộc, có giá trị biểu cảm cao. Nhiều bài ca dao sử dụng nghệ thuật tu từ so sánh để làm nổi bật được tình cảm yêu thương gia đình, so sánh giữa cái vô hình (tình cảm con người) với những cái hữu hình, lớn lao (núi, biển, trời…).

●    Âm điệu nhịp nhàng như lời tâm tình nhắn nhủ.

●    Sử dụng thế thơ truyền thống của văn học dân tộc.