Violympic toán 9

Bi Bi

Giaỉ phương trình nghiệm nguyên

\(x^3-y^3=3xy+1\)

\(x^2+2y^2+3xy+3x+5y=14\)

\(x^2\left(y-1\right)+y^2\left(x-1\right)=1\)

\(x^6+3x^3+1=y^4\)

Akai Haruma
17 tháng 8 2019 lúc 0:33

Bài 3:

PT \(\Leftrightarrow x^2y+xy^2-(x^2+y^2)-1=0\)

\(\Leftrightarrow xy(x+y)-[(x+y)^2-2xy]-1=0\)

\(\Leftrightarrow ab-(a^2-2b)-1=0\) (đặt $x+y=a; xy=b$)

\(\Leftrightarrow a^2-ab-2b+1=0\)

\(\Leftrightarrow a^2-b(a+2)+1=0\)

\(\Leftrightarrow b(a+2)=a^2+1\)

Nếu $a+2=0$ thì $a=-2$

$\Rightarrow b.0=5$ (vô lý). Do đó $a+2\neq 0$

$\Rightarrow b=\frac{a^2+1}{a+2}$.

Với $x,y$ nguyên thì $a,b$ nguyên. Để $b$ nguyên thì $a^2+1\vdots a+2$

$\Leftrightarrow (a-2)(a+2)+5\vdots a+2$

$\Leftrightarrow 5\vdots a+2$

$\Rightarrow a+2\in\left\{\pm 1;\pm 5\right\}$

$\Rightarrow a\in\left\{-3; -1; -7; 3\right\}$

$\Rightarrow b\in\left\{-10; 2; -10; 2\right\}$ (tương ứng)

Với $(a,b)=(-3,-10)$, áp dụng đly Vi-et đảo thì $x,y$ sẽ là nghiệm của PT $X^2+3X-10=0$ $\Rightarrow (x,y)=(2,-5)$ và hoán vị.

Tương tự với các TH còn lại ta thu được: $(x,y)=(2,1); (2,-5)$ và các hoán vị.

Bình luận (0)
Akai Haruma
17 tháng 8 2019 lúc 0:45

Bài 4: Ta xét các TH sau:

TH1 $x\geq 1$

\(x^6+3x^3+1>x^6=(x^3)^2\)

\(x^6+3x^3+1=(x^3+2)^2-x^3-3< (x^3+2)^2\)

\(\Rightarrow (x^3)^2< x^6+3x^3+1< (x^3+2)^2\)

\(\Leftrightarrow (x^3)^2< y^4< (x^3+2)^2\)

Theo nguyên lý kẹp thì $y^4=(x^3+1)^2$

$\Leftrightarrow x^6+3x^3+1=(x^3+1)^2$

$\Leftrightarrow x=0$ (loại vì $x\geq 1$)

TH2: $x=0; x=-1$ thì ta thấy $x=0$ thỏa mãn, kéo theo $y=\pm 1$

TH3: $x\leq -2\rightarrow x^3\leq -8$. Do đó:
\(x^6+3x^3+1\leq x^6+2x^3+(-8)+1< (x^3+1)^2\)

\(x^6+3x^3+1=x^6+4x^3-x^3-1\geq x^6+4x^3+9>(x^3+2)^2\)

\(\Rightarrow (x^3+1)^2> x^6+3x^3+1> (x^3+2)^2\)

\(\Rightarrow (x^3+1)^2>y^4> (x^3+2)^2\) (vô lý theo nguyên lý kẹp)

Vậy $(x,y)=(0,\pm 1)$

Bình luận (0)
Akai Haruma
17 tháng 8 2019 lúc 0:14

Bài 1:

Ta liên tưởng đến đẳng thức rất quen thuộc là:
\(a^3+b^3+c^3-3abc=(a+b+c)(a^2+b^2+c^2-ab-bc-ac)\). Áp dụng vào bài toán:

\(x^3-y^3=3xy+1\)

\(\Leftrightarrow x^3+(-y)^3+(-1)^3-3x(-y)(-1)=0\)

\(\Leftrightarrow (x-y-1)(x^2+y^2+1+xy+x-y)=0\)

\(\Rightarrow \left[\begin{matrix} x-y-1=0\\ x^2+y^2+1+xy+x-y=0\end{matrix}\right.\)

Nếu $x-y-1=0\Rightarrow x=y+1$. PT có vô số nghiệm $(x,y)=(m+1,m)$ với $m$ là số nguyên bất kỳ.

Nếu $x^2+y^2+1+xy+x-y=0$

$\Leftrightarrow \frac{(x+y)^2+(x+1)^2+(y-1)^2}{2}=0$

$\Leftrightarrow (x+y)^2=(x+1)^2=(y-1)^2=0\Leftrightarrow x=-1; y=1$

Bình luận (0)
Akai Haruma
17 tháng 8 2019 lúc 0:20

Bài 2:

PT \(\Leftrightarrow 4x^2+8y^2+12xy+12x+20y=56\)

\(\Leftrightarrow (4x^2+9y^2+12xy)+12x+20y-y^2=56\)

\(\Leftrightarrow (2x+3y)^2+6(2x+3y)+9-y^2+2y=65\)

\(\Leftrightarrow (2x+3y+3)^2-(y^2-2y+1)=64\)

\(\Leftrightarrow (2x+3y+3)^2-(y-1)^2=64\)

\(\Leftrightarrow (2x+3y+3-y+1)(2x+3y+3+y-1)=64\)

\(\Leftrightarrow (2x+2y+4)(2x+4y+2)=64\)

\(\Leftrightarrow (x+y+2)(x+2y+1)=16=1.16=(-1)(-16)=4.4=.....\)

Đây là dạng phương trình tích quen thuộc. Đến đây ta xét các TH để tìm được $x,y$ thỏa mãn.

Bình luận (0)
Akai Haruma
17 tháng 8 2019 lúc 0:24

Bài 2 (cách khác):

PT tương đương với: \(x^2+x(3y+3)+(2y^2+5y-14)=0\)

Coi đây là PT bậc 2 ẩn $x$. Để PT có nghiệm nguyên thì $\Delta$ phải là 1 số chính phương

$\Leftrightarrow (3y+3)^2-4(2y^2+5y-14)=t^2$ ($t\in\mathbb{Z}$)

$\Leftrightarrow y^2-2y+65=t^2$

$\Leftrightarrow (y-1)^2+64=t^2$

$\Leftrightarrow 64=(t-y-1)(t+y-1)$.....

Đây cũng là 1 dạng PT tích quen thuộc....

Bình luận (0)

Các câu hỏi tương tự
Trần Thu Trang
Xem chi tiết
bach nhac lam
Xem chi tiết
Phạm Minh Quang
Xem chi tiết
Nguyễn Mạnh Hùng
Xem chi tiết
Nguyễn Thu Trà
Xem chi tiết
Luyri Vũ
Xem chi tiết
Nguyễn Thu Trà
Xem chi tiết
mr. killer
Xem chi tiết
Miamoto Shizuka
Xem chi tiết