- Trong những năm 1911 - 1918, Nguyễn Tất Thành đã làm rất nhiều nghề, đi qua rất nhiều nước thuộc nhiều châu lục khác nhau, từ các nước đế quốc thực dân đầu xỏ cho đến các dân tộc thuộc địa nhỏ yếu trên thế giới. Trong quá trình đó, Người nhận thấy rằng ở đâu đế quốc thực dân cũng tàn bạo, độc ác; ở đâu những người lao động cũng bị áp bức và bóc lột dã man.
- Cuối năm 1917, Nguyễn Tất Thành trở lại Pháp. Tại đây, người làm nhiều nghề, học tập, rèn luyện trong cuộc đấu tranh của quần chúng lao động và giai cấp công nhân Pháp.
- Tham gia các hoạt động trong hội những người Việt Nam yêu nước, viết báo, truyền đơn, tranh thủ các diễn đàn, các buổi mít tinh để tố cáo thực dân và tuyên truyền cho cách mạng Việt Nam.
- Năm 1917, cách mạng tháng Mười Nga thành công đã ảnh hưởng đến tư tưởng cứu nước của Người.
⟹ Sống và làm việc trong phong trào công nhân Pháp, tiếp nhận ảnh hưởng của cách mạng tháng Mười Nga làm chuyển biến tư tưởng và là cơ sở quan trọng để Người xác định con đường cứu nước đúng đắn cho dân tộc Việt Nam.
Đây là thời gian Bác đến nhiều quốc gia ở các châu lục khác nhau, trải qua quá trình lao động, sinh sống, quan sát tương đối gian khổ trong tuổi trẻ.
Nhận xét về quá trình này:
Thứ nhất, có thể thấy Bác không chọn đến 1 nơi, mà đến nhiều nơi, qua đó Bác có cái nhìn tổng thể nhất về xã hội, về thế giới lúc bấy giờ.
Thứ hai, việc lao động, sinh sống giúp Bác nhận ra nỗi khổ cực, vấn đề của tầng lớp nhân dân lao động, từ đó có thể so sánh với tình cảnh đồng bào trong nước.
Thứ ba, những năm tháng lao động đã dần thay đổi nhận thức của Bác. Tại Pháp, Bác nhận ra "tự do, bình đẳng, bác ái" chỉ là 1 chiêu bài. Khi đến các nước khác, Bác nhận ra ở đâu người lao động cũng bị bóc lột.
Thứ tư, nhờ quá trình bôn ba, Bác có thể tiếp thu nhiều tư tưởng mới ở châu Âu (triết học Ánh Sáng, ảnh hưởng cách mạng tháng Mười Nga).
Thứ năm, có thể thấy đây là 1 hành trình khó khăn và gian khổ, khi Bác đi qua nhiều nước, phải lao động, sinh sống vất vả.
Thứ sáu, thể hiện ý chí, khao khát tìm con đường cứu nước cho dân tộc của Người.
