Hệ vận động ở con người gồm có hai phần: Phần thụ động gồm bộ xương và hệ liên kết các xương (khớp xương), phần vận động gồm có hệ cơ, hoạt động phụ thuộc hoàn toàn vào hệ thần kinh. Xương gồm 206 chiếc, dài ngắn khác nhau, hợp lại tạo thành bộ xương nâng đỡ cơ thể, che chở cho các nội quan khỏi những chấn thương lý học. Hệ cơ gồm khoảng 600 cơ tạo thành, là những cơ vân (hay cơ xương) bám vào hai đầu xương giúp cho cơ thể cử động. Nhờ hệ vận động mà cơ thể ta có hình dạng nhất định, thể hiện được những động tác lao động, biểu lộ được những cảm xúc của mình. Trải qua thời kì dài tiến hóa, hệ vận động người được coi là tiến hóa nhất trong sinh giới nói chung và giới Động vật nói riêng.
Ý nghĩa của hệ vận động: giúp cơ thể di chuyển tìm kiếm thức ăn cũng như bảo vệ cơ thể
Các bộ phận của xương:
+ Bộ xương người chia làm ba phần là xương đầu, xương thân và xương chi (xương tay, xương chân).
+ Khối xương sọ ở người có 8 xương ghép lại tạo ra hộp sọ lớn chứa não. Xương mắt nhỏ, có xương hàm bớt thô so với động vật vì nhai thức ăn chín và không phải là khi tự vệ. Sự hình thành lồi cằm liên quan đến các cơ vận động ngôn ngữ.
+ Cột sống gồm nhiều đốt sống khớp với nhau và cong ở 4 chỗ, thanh 2 chữ S tiếp nhau giúp cơ thể đứng thẳng. Các xương sườn gắn với cột sống và gắn với xương tạo thành lồng ngực, bảo vệ tim và phối. Xương tay và xương chân có các phần tương ứng với nhau nhưng phần hóa khác nhau phù hợp với chức năng đứng thẳng và lao động.
Các loại khớp:
Có ba loại khớp là: khớp động như các khớp pử tay, chân; khớp bán động như khớp các đốt sống và khớp bất động như khớp ở hộp sọ (hình 7-4).
|
|
Khớp động |
Khớp bán động |
Khớp bất động |
|
Mức độ vận động |
Cử động dễ dạng |
Cử động hạn chế |
Không cử động được |
|
Cấu tạo |
Hai đầu có lớp sụn trơn, bóng. Ở giữa có dịch khớp và dây chằng |
Phẳng, hẹp. Giữa hai đầu xương có đĩa sụn |
Có đường nối giữa hai xương là hình răng cưa sít với nhau |
|
Ví dụ |
Khớp ở tay, chân |
Khớp ở các đốt sống |
Khớp ở hộp sọ |
