Hãy làm sáng tỏ tài năng nghệ thuật và cái nhìn nhân đạo của Nam Cao qua truyện ngắn '' Lão Hạc ''
Mở bài:
+ Giới thiệu khái quát về nhà văn Nam Cao
- Nam Cao (1915 -1951 ) tên khai sinh là Trần Hữu Tri,quêở làng Đại Hoàng, phủ Lí Nhân ( Naylà xã Hoà Hậu, huyệnLí Nhân), tỉnh Hà Nam.
- Ông là một nhà văn hiện thực xuất sắc với những sáng tác chân thực viết về người nông dân nghèo đói bị vùi dập và người trí thức nghèo sống mòn mỏi, bế tắc trong xã hội cũ.
- Sau Cánh mạng tháng Tám năm 1945, Nam Cao đi theo cách mạng, ông đã tận tụy sáng tác phục vụ kháng chiến. Ông đã hi sinh trên đường công tác ở vùng sau lưng địch. Nam Cao được Nhà nước truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật năm 1996.
+ Giới thiệu khái quát hoàn cảnh ra đời của tác phẩm ( xã hội Việt Nam giai đoạn 1930-1945 ) 1 điểm
Thân bài :
a)Tài năng nghệ thuật của nhà văn Nam Cao qua truyện ngắn “Lão Hạc” :
+ Là một người xuất thân từ nông thôn, Nam Cao rất am hiểu cuộc sống của người nông dân chân lấm tay bùn, ông thấu hiểu nỗi khổ cực của người nông dân, chính vì thế, qua các sáng tác của mình,ông đã thành côngở mảng đề tài này. Truyện ngắn Lão Hạc là một điển hình.
+ Làm sáng tỏ tài năng nghệ thuật của nhàvăn qua các ý sau:
- Nghệ thuật kể chuyện: nét đặc sắc nhất là cách kể chuyện của nhà văn, thông qua lời kể của một nhân vật được chứng kiến câu chuyện ( Ông giáo ) làm cho câu chuyện giàu tính chân thực. . .
- Nghệ thuật xây dựng tính cách nhân vật: thông qua ngoại hình và nhất là miêu tả diễn biến tâm lí nhân vật rất thành công. Nhân vật chính (Lão Hạc) được miêu tả và nhìn nhận qua nhiều nhân vật khác (qua ông giáo, Binh Tư, qua vợ ông giáo . . . )
- Nghệ thuật xây dựng tình huống truyện: từ những sự việc tưởng như rất vụn vặt, tác giả đã tạo ra sự hấp dẫn của câu chuyện qua các tình huống truyện : từ việc lão Hạc bán con chó vàng, lão Hạc nhờ ông giáo trông coi giúp mảnh vườn, lão Hạc xin bả chó đến cái
chết thê thảm của lão Hạc ...
- Tính triết lí của câu truyện: nhiều câu văn, đoạn văn giàu tính triết lí về cuộc sống, về con người, đến nay vẫn còn nguyên giá trị
“ Chao ôi ! Đối với những người ở xung quanh ta, nếu ta không cố tìm mà hiểu họ, thì ta chỉ thấy họ gàn dở, ngu ngốc, bần tiện, xấu xa, bỉ ổi…toàn những cớ để cho ta tàn nhẫn; không bao giờ ta thấy họ là những người đáng thương; không bao giờ ta thương…”
Truyện ngắn Lão Hạc đã thể hiện sinh động tài năng nghệ thuật của Nam Cao -ông xứng đáng là một nhà văn xuất sắc trong trào lưu văn học hiện thực trước Cách mạng
tháng Tám 1945.
b)Cái nhìn nhân đạo của nhà văn Nam Cao qua truyện ngắn Lão Hạc:
- Nhà văn đã thấy rõ và cảm thông với nỗi khổ cực về cuộc sống túng quẫn của lão
Hạc- một người nông dân nghèo khổ: nhà nghèo, vợ chết, chỉ còn đứa con trai. Phẫn chí vì không đủ tiền cưới vợ nên người con trai của lão Hạc bỏ đi đồn điền cao su…
- Lão Hạc nuôi con chó vàng như một kỉ vật của anh con trai, như một người bạn tâm tình… Sự túng quẫn đã đẩy lão Hạc vào bi kịch:bán “ Cậu Vàng ”, thậm chí phải tìm đến
cái chết thê thảm, đau đớn…
- Cùng với việc phản ánh cuộc sống khổ cực, túng quẫn của Lão Hạc, nhà văn Nam Cao đã phản ánh khá trung thực những phẩm chất tốt đẹp của người nông dân Việt Nam trước năm 1945 mà Lão Hạc là một điển hình: lão Hạc là một người cha nhất mực thương con; một con người dù nghèo khó nhưng giàu lòng tự trọng,thà chết để giữ lại mảnh vườn cho con, “ chết trong còn hơn sống đục”…
- Những phẩm chất đáng quý của lão Hạc, cái chết thê thảm và đau đớn của lão Hạc đã phản ánh tình cảnh đói khổ, bế tắc của người nông dân Việt Nam trước Cách mạng tháng
Tám 1945; đồng thời cũng thể hiện cái nhìn đầy yêu thương và trân trọng đối với người nông dân (cái nhìn nhân đạo )của nhà văn Nam Cao…
- Có thể phân tích kĩ hơn ý nghĩ của ông giáo sau cái chết của lão Hạc ( đây cũng chính là lời triết lí lẫn cảm xúc trữ tình của Nam Cao ). Nam Cao đã khẳng định một thái
độ sống với cách nhìn nhận và cách ứng xử mang tinh thần nhân đạo sâu sắc:
“ Chao ôi ! Đối với những người ở xung quanh ta, nếu ta không cố tìm mà hiểu họ, thì ta chỉ thấy họ gàn dở, ngu ngốc, bần tiện, xấu xa, bỉ ổi…toàn những cớ để cho ta tàn nhẫn; không bao giờ ta thấy họ là những người đáng thương; không bao giờ ta
thương…”
- Có thể so sánh với một số tác phẩm có cùng đề tài viết về người nông dân Việt
Nam trước Cách mạng tháng Tám 1945 để làm phong phú thêm bài làm …( Tắt đèn của Ngô Tất Tố, Sống chất mặc bay của Phạm Duy Tốn . . . )
Kết bài:
-Nêu vị trí, vai trò của nhà văn và giá trị của truyện ngắn Lão Hạc.
- Khẳng định lại tài năng nghệ thuật và cái nhìn nhân đạo của nhà văn Nam Cao qua
truyện ngắn Lão Hạc ...
