2.TÌM HIỂU VĂN BẢN TỨC NƯỚC VỠ BỜ
a.khi bọn tay sai xông vào nhà chị dâu, tình thế của chị như thế nào?
b.dựa vào gợi ý từ bảng sau, hãy nhận xét về nhân vật cai lệ:
| GỢI Ý [CÁC PHƯƠNG DIỆN] | NHẬN XÉT |
| - Mục đích khi đến nhà chị Dậu | |
| -Cử chỉ, hành động | |
| -Ngôn ngữ, lời nói | |
| -Tính cách, bản chất |
Theo em, vì sao cai lệ chỉ là một tên tay sai nhưng hắn lại có quyền đánh trói người vô tội vạ như vậy? Qua do, em hiểu như thế nào về chế độ xã hội đương thời? nhận xét về nghệ thuật khắc họa nhân vật của tác giả.
c.Phân tích diễn biến tâm trạng của chị dậu trong đoạn trích {trước khi cai lệ đến và sau khi cai lệ đến} thông qua thái độ, củ chi, lời nói , hành động, .... của chị với mọi người xung quanh. Theo em, sự thay đổi thái độ của chị dâu có được miêu tả chân thực, hợp lí không ? Qua đoạn trích, này em có nhận xét gì về tính cách của chị.
d.Theo em, đặt nhan đề tức nước nước vô bờ cho đoạn trích này có hợp lí không? vì sao?
e.Hãy chứng minh nhận xét của nhà nghiên cứu phê bình văn học của Vũ Ngọc Phan :"cái đoạn chị dậu đánh với tên cai lệ là một đoạn tuyệt khéo".{gợi ý:tìm hiểu về tạo dựng tình huống, việc miêu tả ngoại hình, hành động, ngôn ngữ, tâm lí nhân vật , nghệ thuật kể chuyện,ngôn tác giả và ngôn ngữ đối thoại ....;chú ý nêu rõ những yếu tố khiến cho đoạn văn được coi là " tuyệt khéo".}
a, Tình thế của chị Dậu;
- Vụ thuế đang gay gắt -> quan về làng đốc thuế.
- Nhà chị Dậu thuộc hạng cùng đinh -> Phải bán con, bán chó, cả gánh khoai.. -> Vẫn không đủ nộp sưu.
- Anh Dậu vừa bị đánhmột trận thập tử nhất sinh do thiếu sưu.
- Hàng xóm cho bát gạo để nấu cháo
=> Tình thế rất nguy kịch
-Thái độ của chị Dậu với anh Dậu vô cùng ân cần, dịu dàng trái ngược với hoàn cảnh đang nguy kịch
=> chị Dậu là 1 người phụ nữ thương yêu chồng con, dịu dàng.
b,
- Mục đích đến nhà chị Dậu:
Bắt anh Dậu đi vì nhà vẫn chưa trả đủ suất sưu
- Cử chỉ, hành động:
+Sầm sập tiến vào
+ Gõ đầu roi xuống đất
+Thét bằng giọng khàn khàn
+ Trợn ngược 2 mắt quát
+ Đấm, tát chị Dậu
- Lời nói:
+ Xưng hô:gọi anh Dậu: thằng xưng ông
+ Xưng hô: gọi chị Dậu: mày xưng ông, cha
- Tính cách, bản chất:
Độc ác, lòng lang dạ thú, bất nhân bất nghĩa => Đại diện cho thế lực phong kiến thực dân đương thời
c, Cai lệ chỉ là 1 tên tay sai nhưng có quyền đánh người như vậy vì hắn núp dưới bóng của quan phủ, tha hồ tác oai tác quái, sẵn sàng gây tội ác không hề chùn tay
d, Diễn biến tâm lí của Chị Dậu:
- Lúc đầu chị Dậu cố van xin bằng giọng run run, gọi = ông xưng cháu:thấp cổ bé họng
- Sau đó, khi bị đánh và tên cai lệ sấn lại trói anh Dậu thì thái độ của chị đã thay đổi :
+ Xưng tôi- ông -> Cãi lí-> ngang hàng
+ Xưng mày- bà -> Khinh bỉ, thách thức-> Đứng trên đầu kẻ thù
+ Nghiến 2 hàm răng
+ Túm cổ, ấn dúi ra cửa
+ Túm tóc, lẳng cho ngã
=> Sức mạnh vô cùng to lớn của chị Dậu trái với cảnh thê thảm của tên cai lệ.=> Bọn cai lệ càng hung hăng bao nhiêu thì càng thảm hại bấy nhiêu.
=> Chị Dậu là đại diện tiêu biểu cho người nhân dân mộc mạc, người phụ nữ Việt Nam tiềm tàng sức sống mãnh liệt
d, Tức nước vỡ bờ: => Nghĩa đen: nước quá nhiều, sẽ tạo ra áp lực lớn dẫn đến làm vỡ bờ.
=> Nghĩa bóng: người dân đè nén áp bức tất yếu sẽ đứng dậy đấu tranh. áp bức càng nhiều thì đấu tranh càng mạnh. == >Đặt tên tiêu đề như vậy là hoàn toàn thỏa đáng. Vì nó phản ánh đúng nội dung của đoạn trích.mong các bạn giúp mình ,cảm ơn các bạn nhiều
- Theo em, vì sao cai lệ chỉ là một tên tay sai nhưng hắn lại có quyền đánh trói người vô tội vạ như vậy ?
- Hắn là tên tay sai chuyên nghiệp, có thể nói đánh trói người là nghề của hắn, được hắn làm với kĩ thuật thành thạo và sự say mê. Trong bộ máy thống trị của xã hội đương thời hắn chỉ là một gã tay sai mạt hạng nhưng hắn hung dữ, sẵn sàng gây tội ác mà không hề chùn tay cũng không hề bị ngăn chặn vì hắn đại diện cho nhà nước, nhân danh phép nước để hành động......
- Qua đó, em hiểu như thế nào về chế độ xã hội đương thời ?
- Tên cai lệ vô danh ko chút tình người đó là hiện thân đầy đủ, rõ rệt nhất của cái '' nhà nước '' bất nhân thực dân nửa phong kiến.
- Nhận xét về nghệ thuật khắc họa nhân vật của tác giả ?
- Bằng nghệ thuật khắc họa nhân vật thông qua bộ dạng , lời nói, ngôn ngữ, hành động, tác giả đã tái hiện một cai lệ tàn bạo không chút tính người.
Mình chỉ trả lời câu này thôi còn các câu khác mấy bạn khác trả lời rùi
Chúc bạn học tốt :)
Tình thế của chị Dậu khi bọn tay sai xông vào:
+ Gia cảnh nhà chị Dậu cùng đường: bán con, bán chó, bánh gánh khoai, chạy vạy tiền nộp sưu cho chồng và người em chồng đã chết.
+ Người chồng đau ốm tưởng chết, lại bị đánh đến ngất đi do thiếu sưu thuế.
+ Bọn tay sai sấn sổ xông vào đòi đánh trói anh Dậu.
=> Tình thế nguy khốn, cùng đường.
a) Tình thế của chị Dậu:
- A Dậu bị ốm
- Đang thiếu sửu của anh Dậu và người em chồng đã mất
- Gia cảnh khó khăn nghèo, khổ
=> Chị Dậu đã rơi vào tình thế nguy khốn
b) Nhân vật cai lệ:
- Mục đích: Đến nhà bắt anh Dậu đi vì thiếu sửu
- Cử chỉ, hđ:
+ Sầm sập tiến vào
+ Gõ đầu roi xuống đất
+ Thét = giọng khàn khàn
+ Trợn ngược 2 mắt quát
+ Đấm, tát chị Dậu
+ Xưng hô xấc xược, đểu cáng "ông- thằng"
Bản chất hung bạo, dữ tợn: trợn ngược mắt quát, giọng hầm hè, đùng đùng giật phắt thừng, bịch luôn vào ngực chị Dậu, tát vào mặt chị đánh cái bốp.
- Ngôn ngữ của hắn thú tính, hắn chỉ biết thét, quát, hầm hè
- Tàn ác, nhẫn tâm, bỏ ngoài tai lời van xin khẩn thiết của chị Dậu
= > Cai lệ chỉ là tên tay sai vô danh, mạt hạng nhưng lại hống hách, bạo tàn dám làm những chuyện bất nhân, nhân danh "nhà nước", "phép nước". Đó cũng là hình ảnh chân thực nhất về tầng lớp thống trị bấy giờ: độc ác, hung hãn, không có tính người.
c) Phân tích diễn biến tâm trạng chị Dậu:
* Trước khi cai lệ tới:
- Lo lắng, nấu cháo cho chồng ăn
- Quạt cho cháo mau nguội để chồng ăn
- Rón rén bưng bát cháo cho chồng, chờ xem chồng ăn có ngon không
=> Chị Dậu là 1 ng phụ nữ dịu dàng là người vờ yêu chồng thường con
* Khi cai lệ đến:
- Chị cự lại = lí lẽ
- Xưng hô lễ phép cháu-ông
- Chị thay đổi cách xưng hô tôi-ông, kháng cự lại tên cai lệ đòi trói chồng mình lại
- Xưng hô bà-mày, túm cổ áo, ấn dúi tên cại lệ, vật nhau vs hắn, chị túm tóc lẳng tên cai lệ ngã nhào
=> Chị là ng biết nhẫn nhục chịu đựng nhưng k hề yếu đuối mà trái lại ở chị có sức sống mạnh mẽ khi bị đẩy tới bước đường cùng chị vugf lên chống trả quyết liệt
d) Câu nhan đề: ''Tức nước vỡ bờ"
-> Nghĩa đen: nước quá nhiều sẽ tạo ra 1 lực lớn dẫn đến vỡ bờ
-> Nghĩa bóng: ng dân bị đè nén áp bức tất yếu sẽ đứng lên đấu tranh, áp bức càng nhiều đấu tranh càng mạnh
=> Đặt tên như vậy là hoàn toàn đúng. Vì nó nói lên nội dụng và phản ánh đúng quy luật:có áp bức sẽ có đấu tranh.
