Văn bản ngữ văn 10

VẾT NỨT VÀ CON KIẾN

Khi ngồi ở bậc thềm trước nhà, tôi nhìn thấy một con kiến đang tha chiếc lá trên lưng. Chiếc lá lớn hơn con kiến gấp nhiều lần.

Bò được một lúc, con kiến chạm phải một vết nứt khá lớn trên nền xi măng. Nó dừng lại giây lát. Tôi tưởng con kiến hoặc là quay lại, hoặc là sẽ một mình bò qua vết nứt đó. Nhưng không, con kiến đặt chiếc lá ngang qua vết nứt trước, sau đó đến lượt nó vượt qua bằng cách vượt lên trên chiếc lá. Đến bờ bên kia, con kiến lại tha chiếc lá và tiếp tục cuộc hành trình.   

Hình ảnh đó bất chợt làm tôi nghĩ rằng tại sao mình không thể học loài kiến nhỏ bé kia, biến những trở ngại, khó khăn của ngày hôm nay thành hành trang quý giá cho ngày mai tươi sáng hơn!

(Theo Hạt giống tâm hồn, tập 5, NXB Tổng hợp Thành phố Hồ Chí Minh, 2013)

Trả lời câu hỏi/Thực hiện yêu cầu sau:

Câu 2. Văn bản trên được kể bằng lời của người kể chuyện ngôi thứ mấy? Ngôi kể ấy có nhất quán từ đầu đến cuối câu chuyện không?

Câu 3. Câu văn nào trong văn bản giúp anh/chị thấy rõ suy nghĩ của nhân vật “tôi” về hành động của con kiến.

Doraemon - Trang sách mới của nền văn minh nhân loại

Năm 1972, vào một ngày nọ, Doraemon bị hết pin và ngưng hoạt động. Nobita dùng tivi xuyên thời gian liên lạc Dorami, em gái của Doraemon. Dorami nói rằng nếu thay pin như thông thường thì Doraemon sẽ mất hết kí ức về Nobita. Ngoài ra, đội tuần tra thời gian không cho phép cô bé quay về quá khứ giúp anh mình nữa.

Giờ đây Nobita đứng trước 2 lựa chọn: Hoặc tự mình thay thế bộ pin bên trong chú mèo máy bất động, mà việc này có thể dẫn đến Doraemon bị cài đặt lại từ đầu và mất hoàn toàn trí nhớ, hoặc cậu phải chờ tiến bộ khoa học để phục hồi lại Doraemon một ngày nào đó trong tương lai. 

Nobita phải đứng trước hai sự lựa chọn để sửa chữa Doraemon. Và Nobita đã chọn cách thứ 2, nhưng cậu không ngồi yên chờ đợi mà lao vào học tập để tự tạo ra phép màu. Chính nguồn động lực lớn lao đã đánh thức tiềm năng của Nobita, biến cậu trở thành nhà khoa học số 1 trong tương lai. 

Ngay sau đó, Nobita lao vào học tập, tìm tòi, hy vọng có thể tìm ra được phép màu sửa chữa Doraemon. Chính nhờ đó, từ một cậu bé hậu đậu, yếu đuối, học dốt, Nobita ngay trong những năm học trung học đã vượt qua thiên tài Dekisugi và luôn là học sinh có điểm thi cao nhất trong mọi bài kiểm tra.

Năm 1975

Dekisugi: Nobita đã thay đổi... đúng không?

Shizuka: Không đúng! Mặc dù ngày xưa Nobita hậu đậu, lười biếng, lại còn... hay nhìn trộm tớ tắm, nhưng cậu ấy luôn cố gắng phấn đấu. Cậu ấy biết mọi người cần gì ở cậu ấy. Cho dù bốc thăm đen đủi, cậu ấy vẫn tươi cười. Cậu ấy là người mạnh mẽ! Từ khi Doraemon biến mất, cậu ấy chỉ biết làm việc mà chẳng nói gì với ai. Nhưng tớ luôn hiểu cậu ấy, Nobita...
1. Tại sao có cảnh sát tuần tra vũ trụ nhưng Nobita và Doraemon từ trước đến nay vẫn đi phiêu lưu xuyên thời gian thì thoải mái?

2. Con cháu Nobita trong tương lai tự nhận nghèo khó mà còn gửi Doraemon cho Nobita. Vậy con cháu Suneo sao không gửi mèo máy xịn cho ông tổ?

3. Tại sao Doraemon, một con rô bốt lỗi lại có những bảo bối thần kỳ như Tủ điện thoại yêu cầu, Lịch quy định nắng mưa...

Những câu hỏi này đều được giải thích bằng thuật ngữ "biến dị thời gian" trong đoạn kết: Việc Doraemon đến quá khứ từ lúc bắt đầu câu chuyện đến chương kết thúc fanmade là để gây ra biến dị thời gian lên Nobita. Nói cách khác, đây là cách đánh thức tiềm năng của Nobita - cậu bé được cả thế giới gửi gắm mơ ước và tương lai thông qua thử thách.

Năm 2023

Suneo: Dị biến thời gian? Có phải khi du hành thời gian, người ta gây ra những chuyện làm thay đổi lịch sử phải không?

Dekisugi, một trong những nhà khoa học hàng đầu thế giới lúc bấy giờ: Đúng vậy. Cậu có để ý rằng nền khoa học của chúng ta đang đi vào ngõ cụt, đúng chứ? Có một điều mà các cậu đã biết, đó là "khi Doraemon đến". Thì điều đó có liên hệ và ảnh hưởng đến tương lai. Thực ra, tốc độ tiến hóa của chúng ta là rất chậm, các cậu có để ý rằng...

Jaian: Đúng rồi. Các cậu có nhớ, lúc nhỏ chúng ta đã từng tưởng tượng rằng chúng ta có thể du hành ngoài vũ trụ khi lớn lên, đi lại qua những chiếc ống, hay được phục vụ đồ ăn bằng chỉ một nút bấm. Hoặc thậm chí là robot phục vụ...

Dekisugi: Đúng, tớ cũng đã nghĩ như thế! Mặc dù thế, cho dù tớ đã cố gắng hết sức để những chuyện đó có thể xảy ra, thậm chí tớ còn không tham gia các cuộc phiêu lưu với các cậu hồi xưa...

Và ngay trong tối nay, nền văn minh của chúng ta sẽ nhảy vọt nhờ vào một nhà khoa học. Vì sự kiện này có tầm ảnh hưởng to lớn đến lịch sử, điều này là cực tuyệt mật và đã được thông báo từ tương lai, "mọi can thiệp vào người đó cần phải được ngăn chặn". 

Suneo: Này, đừng nói với tớ rằng, nhà khoa học đấy là...

Dekisugi: Lời thề duy nhất của cậu ấy lúc nhỏ, cuối cùng thì tớ cũng đã hiểu! Cậu ấy vẫn thế, không hề thay đổi! Đúng, đó là "dị biến thời gian", nhưng đã được sắp đặt từ trước. 35 năm trước, niềm tin của thế giới và tương lai đã được đặt hoàn toàn vào cậu ấy.

Theo truyện, Doraemon ra đời vào năm 2112. Còn Nobita ra đời vào năm 1963, Nobita sửa xong Doraemon khi râu ria xồm xoàm, tầm 50 tuổi. Vậy là vào năm 2023, Nobita đã sửa chữa được Doraemon, một sản phẩm ra đời sau đó tới gần một thế kỉ!

Nói như một câu thoại của Dekisugi trong tập kết fanmade này: "Điều tối mật phải được đặt trên mọi thứ đã được thông báo từ tương lai: Mọi can thiệp vào người đó phải bị cấm ngặt!" Vậy là đã rõ! Việc Doraemon quay về quá khứ giúp đỡ Nobita không phải là chủ ý của con cháu dòng họ Nobi, mà chính là sứ mệnh nhằm tạo ra "biến dị thời gian".

Chính vì vậy, việc Nobita du hành vượt thời gian trong suốt những tập trước không hề bị cấm, mà ngược lại còn có đội tuần tra theo sát để đảm bảo cậu đi theo đúng dòng lịch sử đã được đặt ra. 

Và trong thời khắc quan trọng nhất, sự kiện lịch sử đó đã diễn ra: mèo máy gặp trục trặc nghiêm trọng, đội tuần tra thời gian ngăn chặn không cho phép thế giới tương lai can thiệp thêm, tiềm năng thực sự của Nobita đã được khai phá!

Đến đây, lại có một câu hỏi khác lớn lao hơn được đặt ra: Tại sao sứ mệnh lại lựa chọn Nobita - một cậu nhóc hậu đậu, yếu ớt, nhà nghèo... mà không chọn Dekisugi thông minh, Jaian khỏe mạnh hay Suneo giàu có để mọi chuyện có thể diễn ra dễ dàng, suôn sẻ hơn?

Câu trả lời đơn giản nhưng vô cùng ý nghĩa: Nobita là một đứa trẻ bình thường nhưng cũng rất đặc biệt. Chú bé Nobita chính là hiện thân của một "kẻ thua cuộc" mà bạn có thể dễ dàng bắt gặp ở bất cứ môi trường nào: không tài giỏi, không thu hút, không giàu có và cũng không có nhiều tài lẻ.

Cậu bé dễ bị lu mờ bởi những thứ giá trị hào nhoáng mà xã hội ngày nay dễ dàng tôn vinh. Nhưng, cũng chính cậu bé Nobita yếu ớt ấy, sẵn sàng đứng lên chống lại Jaina để bảo vệ quan điểm của mình, dùng hết sự chân thành ngây ngô của mình chinh phục Shizuka.

Và vẫn là cậu bé yếu ớt ấy, khi được Doraemon giao nhiệm vụ nuôi thú, cậu đã sáng tạo ra Rồng, Thiên Mã, Điểu Sư; hay với tài năng bắn súng tưởng chừng vô dụng trong thời bình, lại là thứ để cậu hạ gục trùm sát thủ quốc tế, giải cứu hành tinh tím...

Những phẩm chất, tài năng đáng quý ấy thật sự bật lên sau khi cậu gặp được Doraemon - một chú mèo máy sở hữu biết cao bảo bối thần kỳ và cũng là người bạn tri kỷ của Nobita. 

Mỗi đứa trẻ đều có trong mình những điều đặc biệt; và chúng cần được yêu thương, che chở, chắp cánh cho trí tưởng tượng để tạo nên những điều phi thường; thay vì bị hắt hủi, coi thường hay bắt nạt!

Hãy viết bài văn nghị luận phân tích, đánh giá về chủ đề và một số nét đặc sắc nghệ thuật của bài ca dao sau: Thất Sơn đồi núi điệp trùng Địa linh nhân kiệt anh hùng nảy sinh. Ai về Châu Đốc, An Giang Nhớ thăm núi Cấm, Thất Sơn quê mình Danh lam thắng cảnh hữu tình Đình chùa, di tích hiển linh diệu huyền Địa linh, nhân kiệt, thánh tiên Dâu ngoan, rể thảo, tôi hiền trung can.