Bài 8. Thủy tức

 Thủy tức là một loài thuộc nhóm ruột khoang nên khi thủy tức ăn thì bã sẽ được thải chính ngay miệng mà chúng đã lấy thức ăn từ trước.

chất thải qua lỗ miệng ra ngoài

Vì cơ thể thủy tức chỉ có duy nhất một chỗ thông với bên ngoài. Cho nên thủy tức lấy thức ăn và thải chất cạn bã đều qua một lỗ đó (gọi là lỗ miệng). Đây cũng là đặc điểm chung cho kiểu cấu tạo ruột túi kẻ ngành Ruột Khoang.

A, biết rồi.

Thủy tức bắt mồi bằng tua miệng sau đó nhờ tua miệng đưa thức ăn vào lỗ miệng. Quá trình tiêu hóa thức ăn đc thực hiện ở khoang tiêu hóa nhờ tế bào mô cơ tiêu hóa

khi bắt mồi, thủy tức tung tua miệng ra khắp xung quanh. Khi chạm phai mồi, các tua miệng nhanh chóng bắt con mồi lại, tiếp theo các thế bào gai phóng chất độc vào trong cơ thể của con mồi để làm tê liệt con mồi. Khi con mồi không còn có khả năng di chuyển và tự vệ(do chất độc của tế bào gai) thì thủy tức dùng tua miệng đưa con mồi vào dạ dày. trong dạ dày, con mồi được cắt nhỏ nhờ mô bì cơ tiêu hóa để tiêu hóa nội bào. Sau khi chia nhỏ con mồi ra, các tế bào tuyến ở xen giữa cac tế bào mô bì cơ tiêu hóa(có số lượng ít hơn) tiết dịch tiêu hóa giúp thủy tức tiêu hóa ngoại bào.

1.thủy tức bắt mồi bằng tua miệng sau đó nhờ tua miệng đưa thức ăn vào miệng . quá trình tiêu hóa thì được thực hiện ở khoang tiêu hóa nhờ tế bào mô cơ tiêu hóa . 2. chất thải qua lỗ miệng ra ngoài (quá trình thải bã )

hơi giống nhau nhỉ !!!

Cau tao ngoai: hinh tru

+ Phan duoi: de \(\rightarrow\) bam

+ Phan tren: lo mieng va cac tua mieng

Co the doi xung toa tron

*Cấu tạo ngoài của thủy tức:

-Thành cơ thể gồm 2 lớp:

+Lớp ngoài : gồm tế bào gai, tế bào thần kinh, tế bào mô bì - cơ, tế bào sinh sản.

+Lớp trong :tế bào mô cơ- tiêu hoá.

-Giữa 2 lớp là tầng keo mỏng.

-Lỗ miệng thông với khoang tiêu hoá ở giữa (gọi là ruột túi).

Cấu tạo:

Thủy tức có khoang ruột rõ ràng và phát triển phương cách tiêu hóa ngoại bào, cắt thức ăn thành các mảnh nhỏ trong ruột để thực hiện nội bào (tiêu hóa nội bào). Ruột của thủy tức lại chỉ có một đầu ra (vừa là miệng, vừa là hậu môn), khi ăn một thức ăn to, chúng phải tiêu hóa hết rồi phun ra những gì không tiêu hóa được thì mới ăn tiếp cái khác. Vì vậy, chúng không thể lưu trữ thức ăn lâu trong cơ thể và phải tận dụng tiêu hóa nội bào để tiêu hóa nhanh đám thức ăn vừa đưa vào cơ thể.

Thành cơ thể của thủy tức gồm hai lớp tế bào và tầng keo xen giữa.

Thành ngoài gồm bốn loại tế bào:

Tế bào mô bì cơ: hình trụ có rễ, chứa nhân ở phía ngoài và chứa tơ cơ xếp dọc theo chiều dài của cơ thể ở phía trong, vừa giữ chức năng bảo vệ của mô bì vừa tạo thành một tầng co rút theo chiều dọc của cơ thể. Tế bào gai: phân bố khắp cơ thể nhưng tập trung nhiều nhất trên tua miệng, giữ nhiệm vụ tấn công và tự vệ. Tế bào cảm giác: hình thi nằm xen giữa các tế bào mô bì cơ, có tơ cảm giác hướng ra ngoài còn gốc phân nhánh ở trong tần keo. Tế bào thần kinh: hình sao, có các rễ liên kết với nhau trong tần keo tạo thành hệ thần kinh mạng lưới đặc trưng của ruột khoang. Mạng lưới này liên kết với rễ của tế bào cảm giác và với gốc của tế bào mô bì vơ và các tế bào gai tạo thành một cung phản xạ, tuy còn đơn giản nhưng xuất hiện lần đầu ở động vật đa bào. Tế bào sinh sản: tế bào trứng hình thành từ tuyến hình cầu.Tinh trùng hình thành từ tuyến hình vú Tế bào trung gian: là loại tế bào chưa phân hóa cơ bé, nằm ngay trên tầng keo, có thể hình thành tế bào gai để thay thế chúng sau khi hoạt động hoặc tạo nên tế bào sinh dục. tick cho nhé

Thành cơ thể có 2 lớp tế bào : lớp ngoài và lớp trong. Giữa hai lớp đó là tầng keo móng. Sơ đồ trong bảng sau nêu rõ thành phần tế bào và chức năng của 2 lớp tế bào đó.

*Cấu tạo trong của thủy tức:

-Thành cơ thể có 2 lớp:

+Lớp ngoài: gồm tế bào gai, tế bào thần kinh, tế bào mô-bì cơ,tế bào sinh sản.

+Lớp trong:tế bào mô cơ- tiêu hoá.

-Giữa 2 lớp là tần keo mỏng .

-Lỗ miệng thông với khoang tiêu hoá ở giữa (gọi là ruột túi).

ĐỘNG VẬT NGUYÊN SINH: - có kích thước hiển vi
- là động vật đơn bào
- phần lớn dị dưỡng
- sinh sản vô tính theo kiểu phân đôi

RUỘT KHOANG( Thủy tức): - có nhiều kích thước khác nhau
- là động vật đa bào
- tự dưỡng
- sinh sản bằng nhiều phương pháp (vô tính, hữu tính,...)

- Kiểu sâu đo:
Đầu tiên thủy tức cắm miệng xuống sau đó cơ thể lại rồi dùng đế trườn người về phía trước.
- Kiểu lộn đầu :
Đầu thiên cắm miệnng xuống sau đó để đế lên trên rồi để đế ra phía trước rồi đứng thẳng dậy.

Thủy tức di chuyển kiêu sâu đo

Thủy tức di chuyển kiểu lộn đầu

Khi điều kiện thuận lợi, thủy tức sinh sản vô tính bằng đâm chồi, nhưng khi điều kiện sống khó khăn thì chúng chuyển sang sinh sản hữu tính. Hợp tử được hình thành có vỏ bọc bảo vệ, sống tiềm sinh cho đến khi có điều kiện thuận lợi trở lại thì tiếp tục phát triển.

-Lớp trong cơ thể thủy tức gồm chủ yếu là tế bào cơ, tiêu hóa đóng góp vào chức năng tiêu hóa của ruột. -Còn lớp ngoài có nhiều tế bào phân hóa lớn hơn như: tế bào mô bì – cơ, tế bào thần kinh, tế bào gai, tế bào sinh sản có chức năng: che chở, bảo vệ, giúp cơ thể di chuyển, bắt mồi, tự vệ và sinh sản để duy trì nòi giống.

-Gai

-Thần kinh

-Sinh sản

-Mô cơ tiêu hóa

-Mô bi cơ

Tế bào gai

tế bào thần kinh

tế bào sinh sản

tế bào mô cơ tiêu hóa

tế bào mô bì-cơ

Phân biêt:

+-Lớp trong cơ thể thủy tức gồm chủ yếu là tế bào cơ, tiêu hóa đóng góp vào chức năng tiêu hóa của ruột.

+Còn lớp ngoài có nhiều tế bào phân hóa lớn hơn như: tế bào mô bì – cơ, tế bào thần kinh, tế bào gai, tế bào sinh sản có chức năng: che chở, bảo vệ, giúp cơ thể di chuyển, bắt mồi, tự vệ và sinh sản để duy trì nòi giống.