Bài 35: Điều kiện phát sinh, phát triển bệnh ở vật nuôi

1. So sánh miễn dịch tự nhiên và miễn dịch thu được qua nguồn gốc hình thành

Hệ miễn dịch tự nhiên của cơ thể được hình thành từ khi con người sinh ra. Nó không đặc hiệu cho bất kỳ một loại bệnh nào. Nó có sẵn trong cơ thể người dù chưa có sự lây nhiễm vi sinh vật. Ngược lại, hệ miễn dịch thu được hình thành nhờ tiêm, nhiễm qua tiếp xúc vi sinh vật với cường độ tăng dần. Nó chỉ xuất hiện sau khi vi sinh vật xâm nhập cơ thể.

2. So sánh miễn dịch tự nhiên và miễn dịch thu được qua thành phần

Hệ miễn dịch tự nhiên bao gồm các thành phần chính như:

– Các hàng rào vật lý và hóa học: Da, niêm mạc, võng mạc, các chất kháng khuẩn tiết ra trên bề mặt này.

– Các thực bào: Tế bào trung tính, đại thực bào và tế bào NK (tế bào giết tự nhiên).

– Các protein trong máu: Hệ thống bổ thể, các chất trung gian của phản ứng viêm (protein viêm). 

– Các cytokin giúp điều hòa và phối hợp các hoạt động của tế bào trong hệ miễn dịch tự nhiên.

So sánh miễn dịch tự nhiên và miễn dịch thu được

Hệ miễn dịch thu được bao gồm:

Kháng thể tham gia đáp ứng miễn dịch thu được gồm yếu tốt dịch thể và các tế bào trung gian. Các yếu tố dịch thể gồm dạng lưu hành tự do và dạng biểu lộ trên bề mặt các tế bào lympho B. Các tế bào tham gia đáp ứng miễn dịch thu được chủ yếu là tế bào lympho T và tế bào lympho B.

3. So sánh miễn dịch tự nhiên và miễn dịch thu được qua cơ chế hoạt động

Để so sánh miễn dịch tự nhiên và miễn dịch thu được, chúng ta cùng tìm hiểu cơ chế hoạt động của từng loại.

Miễn dịch tự nhiên hoạt động dựa trên các hàng rào từ ngoài vào trong. Nhằm tiêu diệt và ngăn cản các tác nhân gây bệnh xâm nhập, nhân lên trong cơ thể. Khả năng này có được là nhờ sự tham gia của các cơ chế không chuyên biệt và cơ chế chuyên biệt.

Cơ chế không chuyên biệt bao gồm cơ chế cơ học, sinh học và hóa học. Còn cơ chế chuyên biệt nhờ vào các thành phần dịch thể (lysozym, protein viêm, interferon, bổ thể). Và các thành phần tế bào (bạch cầu hạt, bạch cầu đơn nhân và tế bào NK).

Miễn dịch thu được là trạng thái miễn dịch khi cơ thể đáp ứng lại một cách đặc hiệu với kháng nguyên. Nó bao gồm hai cơ chế chính là miễn dịch thể dịch và miễn dịch tế bào. Trong đó, miễn dịch thể dịch dựa trên hoạt động của kháng thể. Kháng thể này đặc hiệu với vi sinh vật, tiêu diệt hoặc bất hoạt chúng theo cơ chế riêng.

Miễn dịch tế bào dựa vào một tế bào trung gian T. Nó có khả năng tấn công trực tiếp tế bào nhiễm virus, tế bào ung thư hay các tế bào của mô ghép. Tế bào T có thể làm tan các tế bào này hoặc tiết thêm cytokin. Từ đó làm tăng kháng thể tự nhiên của cơ thể.

+) Nguyên nhân gây ra bệnh truyền nhiễm là do vi sinh vật (như vi khuẩn, virus, nấm hay ký sinh trùng) gây ra.

 +) Bệnh có khả năng lây truyền trong cộng đồng bằng nhiều đường khác nhau và có thể trở thành vùng dịch với số người mắc nhiều.

 

- Cần triển khai tháng sát trùng, vệ sinh, tiêu độc khử trùng bằng vôi bột, hóa chất. Đẩy mạnh xây dựng các chuỗi, vùng an toàn dịch bệnh; đẩy nhanh tiến độ nghiên cứu, sản xuất vaccine dịch

- Cần phải tăng cường công tác vệ sinh thú y, bảo đảm chăn nuôi an toàn sinh học để ứng phó với dịch bệnh với phương châm phòng là chính, tiêu độc khử trùng là biện pháp hiệu quả, bảo vệ thành quả ngành chăn nuôi”