Bài 3. Phân bố dân cư và các loại hình quần cư

Tham khảo:

Hình thức tổ chức cuộc sống của quần cư đô thị là: tổ chức sinh sống dựa vào hoạt động kinh tế chủ yếu là sản xuất công nghiệp và dịch vụ. Nhà cửa tập trung với mật độ cao.

 

Vị trí địa lí và giới hạn lãnh thổ

 

- Khái quát:

 

+ Diện tích: 54.475km2 .

 

+ Dân số: 4,4 triệu người (2002).

 

+ Gồm 5 tỉnh: Kon Tum, Gia Lai, Đăk Lăk, Đăk Nông, Lâm Đồng.

 

- Vị trí tiếp giáp:

 

+ Phía Đông giáp Duyên hải Nam Trung Bộ.

 

+ Phía Nam giáp Đông Nam Bộ.

 

+ Phía Tây giáp Hạ Lào và Đông Bắc Campuchia.

 

+ Là vùng duy nhất không giáp biển.

 

- Ý nghĩa:

 

+ Tây Nguyên dễ dàng tiếp nhận nguồn vật tư kĩ thuật, thiết bị, lương thực, thực phẩm, hàng tiêu dùng từ các vùng khác chuyển đến. Ngược lại nguồn nguyên liệu của vùng cũng dễ dàng vận chuyển đến thị trường tiêu thụ.

 

+ Giao lưu, buôn bán với các nước trong tiểu vùng sông Mê Kông.

 

+ Có vị trí quan trọng về mặt an ninh quốc phòng.

- Vị trí tiếp giáp:

+ Phía Đông giáp Duyên hải Nam Trung Bộ.

+ Phía Nam giáp Đông Nam Bộ.

+ Phía Tây giáp Hạ Lào và Đông Bắc Campuchia.

+ Là vùng duy nhất không giáp biển.

- Ý nghĩa:

+ Tây Nguyên dễ dàng tiếp nhận nguồn vật tư kĩ thuật, thiết bị, lương thực, thực phẩm, hàng tiêu dùng từ các vùng khác chuyển đến. Ngược lại nguồn nguyên liệu của vùng cũng dễ dàng vận chuyển đến thị trường tiêu thụ.

+ Giao lưu, buôn bán với các nước trong tiểu vùng sông Mê Kông.

+ Có vị trí quan trọng về mặt an ninh quốc phòng.

Phân bố dân cư chưa hợp lí dẫn đến những tác động tiêu cực như:

- Về kinh tế : ảnh hưởng rất lớn đến việc sử dụng lao động và khai thác tài nguyên, có nơi thừa, nơi thiếu lao động.

- Về xã hội : gây ra nhiều vấn nạn như ùn tắc giao thông, chênh lệch giàu nghèo, trộm cắp tệ nạn xã hội…

- Môi trường : tài nguyên cạn kiệt, ô nhiễm môi trường ngày càng nghiêm trọng

- Giải pháp: Xây các thành phố vệ tinh, giảm áp lực dân số cho các thành phố lớn; Kích thích phát triển kinh tế ở các vùng khác; Quy hoạch lại đô thị một cách hợp lí.

Câu 2: Đặc điểm:

Đây là địa bàn cư trú của nhiều dân tộc ít người: Thái, Tày, Nùng…

Người Việt (Kinh) cư trú ở hầu hết các địa phương.

Trình độ dân cư, xã hội có sự chênh lệch giữa Đông Bắc và Tây Bắc

Đời sống đồng bào các dân tộc bước đầu được cải thiện nhờ công cuộc Đổi mới.

Thuận lợi:

Đồng bào dân tộc có kinh nghiệm sản xuất (canh tác trên đất dốc, trồng cây công nghiệp, dược liệu, rau quả cận nhiệt và ôn đới…).

Đa dạng về văn hóa.

Khó khăn:

Trình độ văn hóa, kĩ thuật của người lao động còn hạn chế.

Đời sống người dân còn nhiều khó khăn.

ự phân bố dân cư chưa hợp lý ảnh hưởng rất lớn đến việc sử dụng hợp lí nguồn lao động và khai thác tài nguyên của mỗi vùng. Vì vậy, việc phân bố lại dân cư và lao động trên phạm vi cả nước là rất cần thiết.

Vùng tập trung quá đông dân cư dẫn đến 2 vấn đề:
*Tích cực:-Có nguồn lđ dồi dào
-Thị trường tiêu thụ rộng lớn
*Tiêu cực:-Ảnh hưởng tới nền giáo dục
-thiếu đất canh tác
-Việc giải quyết việc làm cho người lđ gặp nhiều khó khăn
=>(từ đây bạn có thể nêu ra đc sự ảnh hưởng)
Vùng ít dân cư:(thì ngược lại với vùng đông dân cư)

Đặc điểm	Quần cư nông thôn	Quần cư thành thị
Tên gọi	- làng, ấp, bản, buôn, plây, phum, sóc	- phố, phường, quận
Mức độ tập trung dân cư	- Phân bố rải rộng theo lãnh thổ	- Phân bố san sát nhau
Chức năng ktế chủ yếu	- Với quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp nông thôn, diện mạo làng quê có nhiều thay đổi	- Những trung tâm ktế, ctrị, vhóa, KH - KT quan trọng

Quần cư nông thôn:

Có mật độ dân số thấp. Sống theo làng mạc, thôn xóm. Chủ yếu là nhà sàn gắn liền với ruộng nương. Sống theo quản hệ thị tộc (dòng máu). Nghề chủ yếu là sản xuất nông, lâm ngư nghiệp.

Quần cư đô thị:

Có mật độ dân số cao. Sống theo khối, phường. Chủ yếu là nhà cao tầng, khu chung cư, biệt thự... Sống trong một cộng đồng có luật pháp. Nghể chủ yếu là sản xuất công nghiệp và dịch vụ.

Nhận xét cơ cấu dân số theo nhóm tuổi và theo giới tính của nước ta giai đoạn 1979-2014

Tham khảo :

+ Nhóm tuổi 0-14 tuổi giảm

+ Nhóm tuổi 15-59 tuổi tăng

+ Nhóm tuổi từ 60 tuổi trở lên tăng

- Tỉ lệ hai nhóm dân số nam, nữ thời kì 1979-1999 có sự biến đổi theo hướng:

+ Tỉ lệ nam trong tổng số dân từ năm 1979-1989 tăng nhưng vẫn còn chậm, sau đó tăng nhanh từ năm 1989-1999

+ Tỉ lệ nữ trong tổng số dân từ năm 1979-1999 có xu hướng giảm

- Trong cơ cấu theo giới cả ba năm (1979,1989,1999), tỉ lệ nữ đều cao hơn tỉ lệ nam

Nguon : loptruong.com

- Cơ cấu dân số:

+ Nhóm 0 - 14 tuổi: giảm

+ Nhóm 15 - 59 tuổi : tăng

+ Nhóm 60 tuổi trở lên: tăng

- Tỉ lệ nam nữ:

+ Tăng chậm vào 1979 - 1989, sau đó tăng nhanh hơn từ 1989 - 1999 ( nam)

+ Giảm từ 1979 - 1999 ( nữ)

+ trong cơ cấu tỉ lệ nữ đều cao hơn nam

Chúc em học tốt!