Bài 12. Cơ chế xác định giới tính

- Người ta có thể điều chỉnh tỉ lệ đực:cái ở vật nuôi vì quá trình hình thành giới tính không chỉ phụ thuộc vào kiểu gen mà cũng phụ thuộc vào điều kiện môi trường.

- Ứng dụng: Trong thực tế có sự khác biệt về năng suất về một sản phẩm nào đó giữa các cá thể đực và cái. Vì vậy người ta điều chỉnh tỉ lệ đực:cái sao cho hiệu quả kinh tế là cao nhất. Ví dụ: nuôi gà lấy trứng thì cần nhiều gà mái, vì vậy cần điều chỉnh tỉ lệ đực:cái sao cho số lượng con cái nhiều hơn con đực.

– Cơ chế sinh con trai, con gái ở người:

Ở nam: sinh ra hai loại giao tử đực (tinh trùng) là tinh trùng mang NST X và tinh trùng mang NST Y.

Ở nữ: chỉ sinh ra một loại giao tử cái (trứng) mang NST X.

Hai loại tinh trùng kết hợp ngẫu nhiên với một loại trứng:

+ Nếu tinh trùng mang NST X kết hợp với trứng mang NST X tạo hợp tử XX, phát triển thành con gái

– Cơ chế sinh con trai, con gái ở người:

Ở nam: sinh ra hai loại giao tử đực (tinh trùng) là tinh trùng mang NST X và tinh trùng mang NST Y.

Ở nữ: chỉ sinh ra một loại giao tử cái (trứng) mang NST X.

Hai loại tinh trùng kết hợp ngẫu nhiên với một loại trứng:

+ Nếu tinh trùng mang NST Y kết hợp với trứng mang NST X tạo hợp tử XY, phát triển thành con trai.

sơ đồ : P: ♀(44A + XX) * ♂(44A + XY)

G: 22A + X : 22A +X

22A + Y

F1: ♀(44A + XX) : ♂(44A + XY)

KH: 1 C-T : 1 C-G

a) Gọi k là số lần NP của tế bào sinh dục sơ khai, ta có:

2n.10.(2^k -1 ) = 5460

⇔ 2n. (2^k - 1) = 546

⇔ 2n. 2^k - 2n = 546 (1)

Lại có: 25%.10. 2^k.2n = 1560

⇔2^k.2n = 624 (2)

Thay (2) vào (1) ta có:

624 - 2n =546

⇔ 2n = 78

b) Lại có 2n.2^k = 624

⇔ 78. 2^k = 624

⇔ 2^k = 8

⇔ k = 3

c) Với iệu suất thụ tinh là 75% tạo được 15 hợp tử

⇒ số giao tử tham gia thụ tinh là ​\(\dfrac{15}{75\%}\)= 20 (giao tử) (3)

Giả sử +) cá thể đang xét là đực sẽ cho ra 10.25%.2³.4 = 80 ( giao tử)

+) cá thể đang xét là cái sẽ cho ra 10.25%.2³.1 = 20 ( giao tử)

Đối chiếu với (3) ⇒ đây là cá thể cái.