Bài 15. Nước Đại Ngu thời Hồ

Hướng dẫn giải

Để củng cố chính quyền trung ương cũng như tăng cường tiềm lực đất nước, nhà Hồ đã tiến hành hàng loạt các chính sách cải cách trên nhiều lĩnh vực như: chính trị - quân sự; kinh tế – xã hội và văn hóa.

(Trả lời bởi Nguyễn Việt Dũng)

Hướng dẫn giải

- Nửa sau thế kỉ XIV, nhà Trần ngày càng suy yếu, tầng lớp quý tộc có xu hướng ăn chơi hưởng lạc khiến nhân dân bất bình

- Hồ Quý Ly dần thâu tóm quyền lực. Năm 1397, ông ép vua Trần dời đô vào Thanh Hóa.

- Năm 1400, Hồ Quý Ly buộc vua Trần nhường ngôi, lập ra triều Hồ, đặt tên nước là Đại Ngu.

(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)

Hướng dẫn giải

Lĩnh vực	Nội dung cải cách	Tác động với xã hội
chính trị, quân sự	- Cải tổ quy chế quan lại - Lập lại kỉ cương - Tăng cường lực lượng quân đội - xây dựng thành lũy, chế tạo vũ khí	Củng cố quyền lực chính quyền trung ương Giảm bớt thế lực tầng lớp quý tộc
Kinh tế-xã hội	- Chính sách hạn điền, hạn nô - Phát hành tiền giấy "Thông bảo hội sao" - Cải cách thuế khóa - Thống nhất chế độ đo lường	- Tăng cường tiềm lực kinh tế đất nước và phát triển văn hóa dân tộc

(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)

Hướng dẫn giải

Cuộc kháng chiến chống Minh của nhà Hồ thất bại nhanh chóng vì:

- Nhà Hồ lên ngôi bằng con đường thoán đoạt (cướp ngôi) nhà Trần do đó gây lên những bất bình rất lớn trong quần chúng nhân dân.

- Không dựa vào nhân dân để chống giặc mà chỉ chiến đấu đơn độc, chỉ biết dựa vào các thành lũy để chống giặc. 

- Nhà Hồ còn sử dụng những biện pháp hà khắc, cưỡng chế nhân dân.

(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)

Hướng dẫn giải

Tham khảo:

 

a/ Bảng thống kê những chính sách cải cách của Hồ Quý Ly

Lĩnh vực	Nội dung cải cách
Chính trị  và quân sự	- Củng cố chế độ quân chủ tập quyền bằng các biện pháp: cải tổ quy chế quan lại, lập lại kỉ cương… - Tăng cường lực lượng quân đội chính quy, xây dựng thành lũy như Tây Đô, Đa Bang (Hà Nội)…. Chế tạo súng, đóng thuyền.
Kinh tế - xã hội	- Phát hành tiền giấy thay thế tiền đồng. - Cải cách chế độ thuế khóa, thống nhất đơn vị đo lường. - Thực hiện chính sách hạn điền và hạn nô.
Văn hóa	- Cải cách chế độ học tập và thi cử để tuyển chọn nhân tài. - Đề cao văn hóa dân tộc, khuyến khích sử dụng chữ Nôm để dịch sách chữ Hán, dạy học và sáng tác văn chương…

b/ Tác động của chính sách cải cách:

- Tích cực: 

+ Góp phần củng cố quyền lực của chính quyền trung ương, giảm bớt thế lực tầng lớp quý tộc nhà Trần.

+ Tăng cường tiềm lực kinh tế đất nước.

+ Phát triển văn hóa dân tộc.

- Hạn chế: cải cách chưa triệt để và kết quả trong thức tế còn hạn chế, gây bất mãn trong một bộ phận nhân dân.

(Trả lời bởi HT.Phong (9A5))

Hướng dẫn giải

Điểm khác nhau trong đường lối của nhà Trần trong kháng chiến chống quân xâm lược Mông – Nguyên và của nhà Hồ trong kháng chiến chống quân Minh là:

- Nhà Trần tiến hành cuộc chiến tranh nhân dân, huy động lực lượng đông đảo của quần chúng nhân dân. Quân và dân một lòng kháng chiến. Thực hiện “Vườn không nhà trống” gây cho địch nhiều khó khăn.

- Ngược lại, nhà Hồ không biết dựa vào sức mạnh của toàn dân, chủ yếu dựa vào quân đội triều đình nên nhanh chóng thất bại.

(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)

Hướng dẫn giải

- Bài học kinh nghiệm từ sự thất bại của nhà Hồ cho công cuộc đấu tranh chống ngoại xâm, bảo vệ Tổ quốc là: 

+ Đoàn kết và phát huy sức mạnh của toàn dân.

+ Giáo dục, nâng cao tình yêu quê hương đất nước, tự hào dân tộc.

+ Tăng cường củng cố hệ thống quốc phòng an ninh.

(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)