Trong cuối sách Việt Nam: Nhà nước, chiến tranh và cách mạng (1945 - 1946), khi viết về hoạt động đối ngoại của Việt Nam, Đa-vít Ma - nhà sử học người Mỹ đã nhận xét: "Việt Nam có kĩ năng xử lí các tình huống ngoại giao phức tạp, sẵn sàng nhượng bộ khi cần thiết để đạt được mục tiêu và sẵn sàng điều chỉnh chính sách cho phù hợp với hoàn cảnh thay đổi. Hoạt động đối ngoại của Việt Nam đóng vai trò to lớn với kết quả của các cuộc kháng chiến mà Việt Nam đã đi qua - đó là một yếu tố hết sức quan trọng đóng góp vào chiến thắng cuối cùng của người Việt Nam".
Vì sao Đa-vít Ma đưa ra nhận xét như vậy? Hãy chia sẻ những điều em biết về hoạt động đối ngoại của Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa trong kháng chiến chống Pháp (1945 - 1954) và kháng chiến chống Mỹ (1954-1975).
(*) Lý do David Marr đưa ra nhận xét này:
- Việt Nam đã thể hiện sự linh hoạt và sáng tạo trong việc giải quyết các vấn đề quốc tế phức tạp. Ví dụ:
+ Vừa tranh thủ sự ủng hộ của quốc tế, vừa kiên quyết bảo vệ độc lập, chủ quyền dân tộc.
+ Vừa duy trì quan hệ với các nước xã hội chủ nghĩa, vừa tranh thủ sự giúp đỡ của các nước tư bản.
- Việt Nam luôn đặt mục tiêu cao nhất là độc lập, thống nhất đất nước.
- Khi cần thiết, Việt Nam sẵn sàng nhượng bộ một số lợi ích để đạt được mục tiêu cao hơn. Ví dụ: Hiệp định Giơ-ne-vơ (1954) là một ví dụ về sự nhượng bộ để tạm thời chia cắt đất nước.
- Sẵn sàng điều chỉnh chính sách cho phù hợp với hoàn cảnh thay đổi:
Việt Nam luôn cập nhật tình hình quốc tế và điều chỉnh chính sách ngoại giao cho phù hợp. Ví dụ:
+ Sau chiến tranh thế giới thứ hai, Việt Nam tập trung vào việc tranh thủ sự ủng hộ của các nước xã hội chủ nghĩa.
+ Sau khi Liên Xô và Đông Âu sụp đổ, Việt Nam mở rộng quan hệ với các nước tư bản.
(*) Hoạt động đối ngoại trong hai cuộc kháng chiến:
Kháng chiến chống Pháp (1945 - 1954):
- Mục tiêu: tranh thủ sự ủng hộ của quốc tế cho cuộc kháng chiến chống Pháp.
- Hoạt động:
+ Gửi thư kêu gọi sự ủng hộ của các nước trên thế giới.
+ Tham gia các hội nghị quốc tế.
+ Mở rộng quan hệ với các nước xã hội chủ nghĩa.
- Thành quả: Thu hút được sự ủng hộ của quốc tế, tạo sức ép buộc Pháp phải ký Hiệp định Giơ-ne-vơ (1954).
Kháng chiến chống Mỹ (1954 - 1975):
- Mục tiêu: tranh thủ sự ủng hộ của quốc tế cho cuộc kháng chiến chống Mỹ.
- Hoạt động:
+ Mở rộng quan hệ với các nước xã hội chủ nghĩa, đặc biệt là Liên Xô và Trung Quốc.
+ Thành lập Mặt trận Dân tộc Giải phóng Miền Nam Việt Nam.
+ Mở rộng phong trào đoàn kết quốc tế ủng hộ Việt Nam.
- Thành quả: Thu hút được sự ủng hộ to lớn của quốc tế, góp phần vào chiến thắng cuối cùng của Việt Nam.