Quyền và nghĩa vụ khiếu nại, tố cáo là một trong những nét đặc trưng của chế độ dân chủ, giúp bảo vệ quyền lợi và ngăn chặn những hành vi sai phạm, vi phạm pháp luật. Trong một xã hội văn minh, công bằng và dân chủ, việc thực hiện quyền và nghĩa vụ khiếu nại, tố cáo của công dân đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ quyền lợi của mọi người và xây dựng một xã hội công bằng, văn minh, chính trực.
Trước hết, việc thực hiện quyền khiếu nại, tố cáo giúp người dân bảo vệ quyền và lợi ích của mình trước những hành vi sai phạm, vi phạm pháp luật. Khi một cá nhân hay tổ chức có hành vi vi phạm, thì công dân có quyền khiếu nại, tố cáo để yêu cầu cơ quan chức năng xử lý. Nếu không có quyền khiếu nại, tố cáo, thì người dân sẽ không có cơ hội để đưa ra ý kiến, phản ánh những hành vi vi phạm và các tổ chức, cá nhân vi phạm sẽ không chịu trách nhiệm trước pháp luật.
Ngoài ra, việc thực hiện nghĩa vụ khiếu nại, tố cáo cũng đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ quyền lợi của những người khác. Khi nhận thấy có hành vi sai phạm, vi phạm pháp luật xảy ra đối với người khác, công dân có nghĩa vụ khiếu nại, tố cáo để bảo vệ quyền lợi của những người bị tổn thương. Điều này giúp đảm bảo công bằng và tôn trọng quyền của mỗi cá nhân, đồng thời thể hiện tinh thần đoàn kết và sự quan tâm đến cộng đồng.