Yếu tố kì ảo :
-Phan Lang nằm mộng thấy người con gái áo xanh, rồi thả rùa mai xanh - Phan Lang lạc vào động rùa của Linh Phi, được đãi tiệc yến và gặp Vũ Nương
-Câu chuyện Vũ Nương được tiên rẽ nước cứu mạng đưa về thủy cung ; Phan Lang được sứ giả Xích Hỗn rẽ nước đưa về dương thế ; hình ảnh Vũ Nương hiện ra sau khi Trương Sinh lập đàn giải oan cho nàng ở bến Hoàng Giang, lung linh huyền ảo với “một chiếc kiệu hoa đứng ở giữa dòng, theo sau có đến năm mươi chiếc xe cờ tán, võng lọng rực rỡ đầy sông, lúc ẩn, lúc hiện”, rồi sau đó “bóng nàng loang loáng mờ nhạt dần mà biến đi mất” trong chốc lát.
Ý nghĩa của những yếu tố kì ảo :
+ Trước hết, những yếu tố kì ảo có ý nghĩa hoàn chỉnh thêm nét đẹp của nhân vật Vũ Nương. Dù ở thế giới khác, nàng vẫn nặng tình với cuộc đời, vẫn quan tâm đến chồng con, phần mộ tổ tiên, thương nhớ quê nhà. Khi nghe Phan Lang nói về tình cảnh quê nhà, nàng “ứa nước mắt khóc, rồi quả quyết đổi giọng mà rằng :
- Có lẽ, không thể gửi hình ẩn bóng ở đây được mãi, để mang tiếng xấu xa. Vả chăng, ngựa Hồ gầm gió bắc, chim Việt đậu cành nam. Cảm vì nỗi ấy, tôi tất phải tìm về có ngày”.
Và dù không còn là con người của trần gian, nàng vẫn còn đó nỗi đau oan khuất, vẫn khao khát được phục hồi danh dự : “Nhờ nói hộ với chàng Trương, nếu còn nhớ chút tình xưa nghĩa cũ, xin lập một đàn giải oan ở bến sông, đốt cây đèn thần chiếu xuống nước, tôi sẽ trở về”.
+ Điều quan trọng hơn, là những yếu tố kì ảo đó đã tạo nên một kết thúc có hậu cho tác phẩm, thể hiện mơ ước ngàn đời của nhân dân về lẽ công bằng : người tốt dù có trải qua bao oan khuất, cuối cùng cũng được đền trả xứng đáng, cái thiện bao giờ cũng chiến thắng.
- Phan Lang nằm mộng rồi thả rùa vàng; lạc vào động rùa của Linh Phi; được đãi yến tiệc và gặp Vũ Nương; được sứ giả của Linh Phi rẽ nước đưa về dương thế.
- Vũ Nương hiện ra lúc ẩn lúc hiện rồi biến mất sau khi Trương Sinh lập đàn giải oan cho nàng ở bến sông Hoàng Giang.
*Ý nghĩa:
- Làm hoàn chỉnh nước đẹp vốn có của Vũ Nương – một người ở thế giới khác vẫn khao khát phục hồi danh dự.
- Tạo cái kết có hậu.
- Thể hiện ước mơ của nhân dân: người tốt được minh oan và đền trả xứng đáng.
- Thể hiện niềm cảm thương của tác giả đối với số phận bi thảm của người phụ nữ trong chế độ phong kiến.
a. Những chi tiết kì ảo:
- Phan Lang nằm mộng rồi thả rùa.
- Phan Lang lạc vào động rùa của Linh Phi, được đãi yến và gặp, trò chuyện với Vũ Nương; được trở về dương thế.
- Vũ Nương hiện về sau khi Trương Sinh lập đàn giải oan cho nàng ở bến Hoàng Giang.
b. Ý nghĩa:
- Tăng sức hấp dẫn bằng sự li kì và trí tượng tượng phong phú.
- Hoàn chỉnh thêm những nét đẹp vốn có của Vũ Nương, một người dù đã ở thế giới khác, vẫn quan tâm đến chồng con, nhà cửa, phần mộ tổ tiên, khao khát được phục hồi danh dự.
- Tạo nên một kết thúc phần nào có hậu, thể hiện ước mơ ngàn đời của nhân dân ta về sự công bằng: người tốt dù có phải trải qua bao oan khuất, cuối cùng sẽ được minh oan.
- Khẳng định niềm cảm thương của tác giả đối với sự bi thảm của người phụ nữ trong xã hội phong kiến.
- Các yếu tố kỳ aỏ:
+ Phan Lang nằm mộng rồi thả rùa mai xanh
+ Phan Lang gặp nạn, lạc vào động rùa được Linh Phi cứu
+ Vũ Nương tự vẫn được Linh Phi rẽ cho một đường nước cứu sống nàng
+ Cuộc gặp gỡ giữa Phan Lang và Vũ Nương trong động của Linh Phi. Phan Lang được sứ giả rẽ nước đưa về dương thế cùng với lời nhắn giải oan của Vũ Nương
+ Vũ Nương hiện về trên bến Hoàng Giang lung linh kỳ ảo, lúc ẩn lúc hiện rồi biến đi mất
- Ý nghĩa:
+ Làm hoàn chỉnh thêm nét đẹp vốn có của Vũ Nương: bao dung, vị tha, nặng tình nặng nghĩa, vẫn quan tâm đến chồng con và phần mộ tổ tiên, khao khát được phục hồi danh dự
+ Tạo nên một kết thúc phần nào có hậu cho câu chuyện
+ Thể hiện ước mơ về lẽ công bằng ở đời của nhân dân ta
+ Tố cáo xã hội phong kiến bất công thối nát, các cuộc chiến tranh phong kiến phi nghĩa, chế độ nam quyền độc đoán