Bài 26. Các loại quang phổ

Sách Giáo Khoa
Hướng dẫn giải Thảo luận (1)

- Quang phổ vạch phát xạ là hệ thống các vạch sáng (vạch màu) riêng lẻ trên nền tối.

- Các chất khí áp suất thấp khi được nung đến nhiệt độ cao hoặc được kích thích bằng điện đến phát sáng phát ra quang phổ vạch phát xạ.

Đặc điểm: Quang phổ vạch phát xạ của các nguyên tố khác nhau thì rất khác nhau về số lượng các vạch, vị trí các vạch (cũng đồng nghĩa với sự khác nhau về màu sắc các vạch) và độ sáng tỉ đối của các vạch. Mỗi nguyên tố hóa học có một quang phổ vạch đặc trưng cho nguyên tố đó.
Sách Giáo Khoa
Hướng dẫn giải Thảo luận (2)

- Quang phổ liên tục là dải sáng có màu biến đổi liên tục (liền nhau, không bị đứt đoạn) bắt đầu từ màu đỏ.

- Quang phổ liên tục do các vật rắn, chất lỏng hoặc chất khi áp suất thấp được nung nóng đến phát sáng phát ra.

Đặc điểm: Quang phổ liên tục chỉ phụ thuộc vào nhiệt độ của vật phát sáng, không phụ thuộc vào cấu tạo chất của vật. Nhiệt độ càng cao, quang phổ liên tục càng mở rộng dần về phía tím.
Sách Giáo Khoa
Hướng dẫn giải Thảo luận (2)

– Quang phổ vạch hấp thụ là quang phổ gồm những vạch tối nằm trên nền quang phổ liên tục.

– Khi chiếu ánh sáng trắng qua khối khí hoặc hơi bị nung nóng ở nhiệt độ thấp hơn nhiệt độ của nguồn sáng trắng.

Đặc điểm:

Hiện tượng đảo sắc của các vạch quang phổ: Khi có quang phổ vạch hấp thụ của một đám khí hay hơi, nếu tắt nguồn sáng trắng thì nền quang phổ liên tục biến mất và những vạch đen của quang phổ vạch hấp thụ trở thành những vạch màu của quang phổ vạch phát xạ của đám khí hay hơi đó. Ở nhiệt độ nhất định, một đám khí hoặc hơi có khả năng phát xạ những ánh sáng đơn sắc nào thì nó cũng có khả năng hấp thụ những ánh sáng đơn sắc đó. Mỗi nguyên tố hóa học có quang phổ vạch hấp thụ riêng đặc trưng cho nguyên tố đó.
Sách Giáo Khoa
Hướng dẫn giải Thảo luận (2)

Quang phổ vạch phát xạ do chất nào dưới đây bị nung nóng phát ra?

A. Chất rắn.

B. Chất lỏng.

C. Chất khí ở áp suất thấp.

D. Chất khí ở áp suất cao.

Sách Giáo Khoa
Hướng dẫn giải Thảo luận (2)

Chỉ ra câu sai.

Quang phổ liên tục được phát ra bởi chất nào dưới đây khi bị nung nóng?

A. Chất rắn.

B. Chất lỏng.

C. Chất khí ở áp suất thấp.

D. Chất khí ở áp suất cao.

Sách Giáo Khoa
Hướng dẫn giải Thảo luận (1)

Vạch đỏ nằm bên phải vạch lam và vạch tím nằm bên trái vạch chàm.

Sách Giáo Khoa
Hướng dẫn giải Thảo luận (1)

Căn cứ vào đặc điểm: Cả ba loại tia đều đo cùng một nguồn phát ra và được phát hiện cùng một dụng cụ.

Sách Giáo Khoa
Hướng dẫn giải Thảo luận (1)

Ta biết rằng bước sóng của ánh sáng trên quang phổ bảy màu giảm dần từ màu đỏ đến màu tím.

Tia hồng ngoại bị lăng kính làm lệch ít hơn tia màu đỏ, vậy phải có bước sóng lớn hơn bước sóng ánh sáng đỏ. Còn tia tử ngoại bị lệch nhiều hơn các tia tím, nên phải có bước sóng nhỏ hơn ánh sáng tím.

Sách Giáo Khoa
Hướng dẫn giải Thảo luận (1)

Một cái phích tốt nên vỏ cách nhiệt tốt, do đó, vỏ phích chỉ có nhiệt độ xấp xỉ nhiệt độ phòng nên không thể là nguồn phát tia hồng ngoại vào không khí.

Một ấm trà thì vỏ cách nhiệt kém nên có thể phát tia hồng ngoại vào trong không khí.

Sách Giáo Khoa
Hướng dẫn giải Thảo luận (1)

Bóng đèn bằng thủy tinh hấp thụ mạnh tia tử ngoại và đèn thường treo cao, nên tia tử ngoại của đèn không gây nguy hiểm cho ta.