Bài 8 : Sự chuyển động của trái đất quanh mặt trời

Sách Giáo Khoa
Hướng dẫn giải Thảo luận (3)

Tại sao Trái Đất chuyển động quanh Mặt Trời lại sinh ra hai thời kì nóng và lạnh luân phiên nhau ở hai nửa cầu trong một năm?

Khi chuyển động trên quỹ đạo, trục Trái Đất bao giờ cũng có độ nghiêng không đổi và hướng về một phía nên hai nửa cầu Bắc và Nam luân phiên nhau ngả về phía Mặt trời. Nửa cầu nào ngả về phía Mặt Trời thì có góc chiếu lớn và nhận được nhiều ánh sáng và nhiệt, và khi đó là mùa nóng ở nửa cầu đó. Nửa cầu nào không ngả về phía Mặt Trời thì có góc chiếu nhỏ, nhận được ít ánh sáng và nhiệt, và là mùa lạnh của nửa cầu ấy. Vì thế nên khi Trái Đất chuyển động quanh Mặt Trời sinh ra hai thời kì nóng và lạnh luân phiên nhau ở hai nửa cầu trong một năm.

Sách Giáo Khoa
Hướng dẫn giải Thảo luận (3)

Vào những ngày 21-3 và 23-9, hai nửa cầu Bắc và Nam đều nhận được một lượng nhiệt và ánh sáng mặt trời như nhau. Vì vào những ngày này, vòng
tròn sáng tối đi qua hai cực Địa cầu, ánh sáng mặt trời vuông góc với Xích đạo lúc 12 giờ trưa.

Sách Giáo Khoa
Hướng dẫn giải Thảo luận (1)

Ngày bất đẩu các mùa theo âm - dương lịch ờ nừa cầu Bắc chênh với ngày bắt đầu các mùa theo dương lịch khoảng 45 - 48 ngày. Cách tính như sau:

- Mùa xuân: Tháng 2 có 28 ngày, vì thế từ 04-2 đến 28-2 có:

28 ngày - 4 ngày = 24 ngày, cộng với 21 ngày của tháng 3 = 45 ngày.

- Mùa hạ: Tháng 5 có 31 ngày, vì thế từ 05-5 đến 31-5 có:

31 ngày - 5 ngày = 26 ngày, cộng với 22 ngày của tháng 6 = 48 ngày.

- Mùa thu: Tháng 8 có 31 ngày, vì thế từ 07-8 đến 31-8 có:

31 ngày - 7 ngày = 24 ngày, cộng với 23 ngày của tháng 9 = 47 ngày.

- Mùa đông: Tháng 11 có 30 ngày, vì thế từ 07-11 đến 30-11 có:

30 ngày - 7 ngày = 23 ngày, cộng với 22 ngày của tháng 12 = 45 ngày.

Sách Giáo Khoa
Hướng dẫn giải Thảo luận (2)

. Hình 23 cho thấy:

- Hướng chuyển động của Trái Đất quanh Mặt Trời là từ Tây sang Đông.

- Độ nghiêng và hướng trục của Trái Đất ở các vị trí xuân phân, hạ chí, thu phân và đông chí đều không thay đổi.



Sách Giáo Khoa
Hướng dẫn giải Thảo luận (3)

Hình 23 cho thấy:

- Trong ngày 22-6 (hạ chí), nửa cầu Bắc ngả về phía Mặt Trời.

- Trong ngày 22-12 (đông chí), nửa cầu Nam ngả về phía Mặt Trời.



Sách Giáo Khoa
Hướng dẫn giải Thảo luận (2)

- Trái Đất hướng cả hai nửa cầu Bắc và Nam về phía Mặt Trời như nhau vào các ngày 21-3 và 23-9.

- Khi đó ánh sáng mặt trời chiếu thẳng góc vào Xích đạo lúc 12 giờ trưa.