Bài 15. Cách mạng tháng Mười Nga năm 1917 và cuộc đấu tranh bảo vệ Cách mạng (1917 - 1921)

Trần Thị Minh Duyên
Hướng dẫn giải Thảo luận (2)

Cuộc cách mạng tháng Hai đã lật đổ chế độ phong kiến Nga hoàng, đem lại quyền tự do, dân chủ cho nhân dân. Tuy nhiên, sau cách mạng tháng Hai, cục diện 2 chính quyền song song tồn tại ở nước Nga. Đó là:

+ Chính quyền Xô viết của công nhân, nông dân và binh lính.

+ Chính phủ lâm thời tư sản của giai cấp tư sản và đại địa chủ tư sản hóa.

=> Cục diện trên đòi hỏi nước Nga phải tiến hành cuộc cách mạng lần thứ hai vào tháng Mười năm 1917 (Cách mạng tháng Mười) nhằm lật đổ chính phủ lâm thời tư sản, giành chính quyền hoàn toàn về tay giai cấp vô sản. Đây là một cuộc cách mạng xã hội chủ nghĩa.

Tham Khảo !

 

 
Trần Thị Minh Duyên
Hướng dẫn giải Thảo luận (2)

Tham Khảo !

* Bảng sự kiện chính của Cách mạng tháng Mười năm 1917

Thời gian

Sự kiện chính

Kết quả

7-10-1917

Lê-nin bí mật rời Phần Lan về Pê-ta-rô-grát trực tiếp chỉ đạo công việc chuẩn bị khởi nghĩa vũ trang giành chính quyền

Những đội cận vệ đỏ được thành lập. Kế hoạch được vạch ra cụ thể, chu đáo và được quyết định hết sức nhanh chóng

24-10-1917

Lê-nin đến điện Xmô-nưi trực tiếp chỉ huy cuộc khởi nghĩa.

Ngay đêm đó, nghĩa quân chiếm được toàn bộ Pê-tơ-rô-grat và bao vây Cung điện Mùa Đông.

25-10-1917

Cung điện mùa Đông bị chiếm các bộ trưởng của Chính phủ bị bắt.

Chính phủ lâm thời tư sản sụp đổ hoàn toàn.

Đến đầu năm 1918

Cách mạng xã hội chủ nghĩa diễn ra ở các địa phương khác

Cách mạng xã hội chủ nghĩa tháng Mười giành thắng lợi hoàn toàn trên đất nước Nga rộng lớn.

 
Trần Thị Minh Duyên
Hướng dẫn giải Thảo luận (2)

Tham Khảo !

* Xây dựng chính quyền Xô viết:

- Thông qua “Sắc lệnh hòa bình” và “Sắc lệnh ruộng đất”.

- Thực hiện các biện pháp nhằm thủ tiêu những tàn tích cũ của chế độ phong kiến, xóa bỏ sự phân biệt đẳng cấp, những đặc quyền của Giáo hội, thực hiện nam nữ bình quyền, các dân tộc bình đẳng và có quyền tự quyết.

- Thành lập các cơ quan trung ương và Xô viết các địa phương, thay thế hoàn toàn chính quyền tư sản.

- Thành lập Hồng quân công nông để bảo vệ chính quyền mới.

- Tiến hành quốc hữu hóa các nhà máy, xí nghiệp của giai cấp tư sản, thành lập Hội đồng Kinh tế quốc dân tối cao.

⟹ Những việc làm ở trên của Chính quyền Xô viết đem lại lợi ích cho quần chúng nhân dân.

* Bảo vệ Chính quyền Xô viết:

- Cuối năm 1918, quân đội 14 nước đế quốc câu kết với lực lượng phản cách mạng đã mở cuộc tấn công vũ trang nhằm tiêu diệt nước Nga Xô viết còn non trẻ.

- Từ năm 1919, Chính quyền Xô viết đã thực hiện Chính sách cộng sản thời chiến với nội dung: nhà nước kiểm soát toàn bộ nền công nghiệp, trưng thu lương thực thừa của nông dân, thi hành chế độ lao động cưỡng bức đối với toàn dân (từ 16 đến 50 tuổi),…

Trần Thị Minh Duyên
Hướng dẫn giải Thảo luận (2)

Tham Khảo !

Ý nghĩa lịch sử của Cách mạng tháng Mười Nga.

a) Đối với nước Nga

- Lật đổ được phong kiến, tư sản.

- Lần đầu tiên nhân dân Nga thực sự làm chủ đất nước và làm chủ vận mệnh của mình.

- Chính quyền: không còn người bóc lột người.

- Giải phóng các dân tộc trong đế quốc Nga.

b) Đối với thế giới

- Phá vỡ trận tuyến của chủ nghĩa tư bản

- Cổ vũ mạnh mẽ cuộc đấu tranh của công nhân và phong trào giải phóng dân tộc.