Bài 33. Thực hành : Tính chất hóa học của phi kim và hợp chất của chúng

BẢN TƯỜNG TRÌNH

1. Dụng cụ, hóa chất

Dụng cụ: ống nghiệm, đèn cồn, cốc thủy tinh, giá đỡ, ống dẫn khí.

Hóa chất: hỗn hợp đồng (II) oxit và cacbon, dung dịch Ca(OH)₂.

2. Cách tiến hành

Lấy khoảng 1 thìa con hỗn hợp đồng (II) oxit và cacbon vào ống nghiệm, đậy ống nghiệm bằng nút cao su có ống dẫn bằng thủy tinh, đầu ống dẫn được đưa vào cốc đựng dung dịch nước vôi trong Ca(OH)₂.

Dùng đèn cồn hơ nóng đều ống nghiệm sau đó tập trung đun nóng vào đáy ống nghiệm chứa CuO và C.

3. Hiện tượng, giải thích

Sau khi đun nóng một thời gian, ta thấy phần bột ở đáy ống nghiệm chuyển từ màu đen sang màu đỏ của Cu.

C  +   CuO     Cu   +  CO₂

Khí CO₂ sinh ra được dẫn vào dung dịch nước vôi trong làm dung dịch bị vẩn đục trắng

CO₂  +  Ca(OH)₂   →   CaCO₃↓   +  H₂O

4. Kết luận

Cacbon lấy oxi của oxit, chứng tỏ C là chất khử và có tính khử, có thể oxit kim loại thành kim loại.

BẢN TƯỜNG TRÌNH

1. Dụng cụ, hóa chất

• Dụng cụ: ống nghiệm, đèn cồn, cốc thủy tinh, giá đỡ, ống dẫn khí.
• Hóa chất: muối NaHCO3, dung dịch Ca(OH)₂.

2. Cách tiến hành

• Lấy khoảng 1 thìa nhỏ NaHCO₃ cho vào đáy ống nghiệm, đậy ống nghiệm bằng nút cao su có kèm ống dẫn thủy tinh. Dẫn ống thủy tình vào cốc đựng dung dịch nước vôi trong Ca(OH)₂.
• Dùng đèn cồn hơ nóng đều ống nghiệm sau đó tập trung đun nóng vào đáy ống nghiệm chứa NaHCO₃.
• Cần đậy nút ống nghiệm thật kín để tránh khí CO₂ tạo thành thoát ra ngoài mà không đi vào dung dịch nước vôi trong.

3. Hiện tượng, giải thích

• Sau khi đun nóng một thời gian, ta thấy có xuất hiện hơi nước bám quanh thành ống nghiệm chứa NaHCO₃, do muối NaHCO₃ bị nhiệt phân hủy theo phương trình sau sinh ra hơi nước:

NaHCO₃    Na₂CO₃   +   CO₂   +  H₂O

• Khí sinh ra là khí CO₂ và được dẫn vào cốc đựng dung dịch nước vôi trong làm dung dịch xuất hiện vẩn đục màu trắng:

CO₂  +  Ca(OH)₂   →   CaCO₃↓   +  H₂O

4. Kết luận

Muối hidrocacbonat không bền với nhiệt, dễ bị nhiệt phân hủy thành muối cacbonat, CO₂ và H₂O.

BẢN TƯỜNG TRÌNH

1. Dụng cụ, hóa chất

• Dụng cụ: ống nghiệm, kẹp gỗ.
• Hóa chất: NaCl, Na₂CO₃, CaCO₃ dạng bột, dung dịch HCl, nước cất.

2. Cách tiến hành

• Lấy một thìa nhỏ mỗi chất cho vào ống nghiệm, dùng ống nhỏ giọt vào mỗi ống nghiệm chừng 1 - 2 ml dung dịch HCl. Nhận biết được NaCl.
• Lấy tiếp một thìa nhỏ hóa chất trong hai lọ còn lại vào ống nghiệm, dùng ống nhỏ giọt thêm vào 2 ống nghiệm chừng 2 - 3 ml nước cất, lắc nhẹ.

​3. Hiện tượng, giải thích

• Khi cho HCl vào 3 ống nghiệm đựng các muối, 2 ống nghiệm đựng CaCO₃ và Na₂CO₃ có khí thoát ra còn ống nghiệm đựng NaCl không có khí thoát ra.

CaCO₃  +  2HCl  →  CaCl₂  +   CO₂↑  +  H₂O

Na₂CO₃   +   2HCl   →  2NaCl  +   CO₂↑  +  H₂O

• Muối CaCO₃ không tan còn Na₂CO₃ tan trong nước, nên khi thêm nước cất vào ta phân biệt được hai muối này. 

4. Kết luận

• Thuốc thử để nhận biết muối cacbonat là dung dịch axit (HCl, H₂SO₄...)
• Đa số muối cacbonat không tan trong nước, chỉ một số ít tan được như Na₂CO₃, K₂CO₃...