Bài 14. Thực hành: Tính chất hóa học của bazơ và muối

I. TIẾN HÀNH THÍ NGHIỆM

1. Tính chất hóa học của bazơ

Thí nghiệm 1: Natri hidroxit tác dụng với muối

• ​Cách tiến hành: Nhỏ vài giọt dung dịch NaOH vào ống nghiệm có chứa 2 ml dung dịch FeCl₃. Lắc nhẹ ống nghiệm.

• Hiện tượng: Xuất hiện kết tủa màu nâu đỏ. 
• Giải thích: Do NaOH tác dụng với FeCl₃ sinh ra kết tủa màu nâu đỏ là Fe(OH)₃.
• Phương trình phản ứng:                  3NaOH  + FeCl₃  →  Fe(OH)₃ ↓  +  3NaCl
• Kết luận: Dung dịch bazơ có thể tác dụng với dung dịch muối tạo thành muối mới và bazơ mới.

Thí nghiệm 2: Đồng (II) hidroxit tác dụng với axit.

• Cách tiến hành: Lấy khoảng 2 ml dung dịch CuSO₄ vào ống nghiệm, nhỏ từ từ dung dịch NaOH vào ống nghiệm, lắc nhẹ. Sau đó để kết tủa xanh lơ lắng xuống đáy ống nghiệm. Tiếp tục nhỏ vài giọt dung dịch HCl vào ống nghiệm, lắc nhẹ.

• Hiện tượng: Khi nhỏ dung dịch HCl vào ống nghiệm, kết tủa xanh lơ tan ra tạo thành dung dịch trong xuốt có màu xanh lam.
• Giải thích: Ban đầu CuSO₄ tác dụng với NaOH tạo thành kết tủa Cu(OH)₂ màu xanh lơ. Sau đó HCl phản ứng với Cu(OH)₂ làm kết tủa tan tạo thành dung dịch có màu xanh lam.
• Phương trình phản ứng:    ​       

CuSO₄    +    2NaOH    →    Cu(OH)₂↓   +   Na₂SO₄

Cu(OH)₂   +   2HCl   →   CuCl₂   +   H₂O

• Kết luận: Bazơ tan và bazơ không tan đều tác dụng với axit tạo thành muối và nước. Phản ứng giữa bazơ và axit được gọi là phản ứng trung hòa.

2. Tính chất hóa học của muối

Thí nghiệm 3: Đồng (II) sunfat tác dụng với kim loại

• Cách tiến hành: Ngâm một đinh sắt nhỏ, sạch trong ống nghiệm có chứa 1ml dung dịch CuSO₄.

• Hiện tượng: Đinh sắt bị hòa tan một phần, màu xanh lam của dung dịch bị nhạt dần, có kim loại màu đỏ bám trên bề mặt của đinh sắt.
• Giải thích: Vì Fe hoạt động hóa học mạnh hơn kim loại Cu nên đẩy Cu ra khỏi muối. Dung dịch CuSO₄ có màu xanh lam, khi muối FeSO₄ được tạo thành, nồng độ CuSO₄ trong dung dịch giảm nên dung dịch mất màu. Fe tham gia phản ứng nên đinh sắt tan một phần, kim loại Cu có màu đỏ sinh ra bám trên đinh sắt Fe làm đinh sắt có màu đỏ.
• Phương trình phản ứng:    ​       

CuSO₄    +    Fe    →    FeSO₄   +  Cu

• Kết luận: Dung dịch muối có thể tác dụng với kim loại tạo thành muối mới và kim loại mới.

Thí nghiệm 4: Bari clorua tác dụng với muối

• Cách tiến hành: Nhỏ vài giọt dung dịch BaCl₂ vào ống nghiệm có chứa vài ml dung dịch Na₂SO₄.

• Hiện tượng: Xuất hiện vẩn đục màu trắng.
• Giải thích: BaCl₂ phản ứng với Na₂SO₄ sinh ra BaSO₄ kết tủa màu trắng không tan.
• Phương trình phản ứng:    ​       

BaCl₂    +    Na₂SO₄    →   BaSO₄ ↓ +  2NaCl

• Kết luận: Hai dung dịch muối có thể tác dụng với nhau tạo thành hai muối mới.

Thí nghiệm 5: Bari clorua tác dụng với axit

• Cách tiến hành: Nhỏ vài giọt dung dịch BaCl₂ vào ống nghiệm có chứa vài ml dung dịch H₂SO₄.

• Hiện tượng: Xuất hiện vẩn đục màu trắng.
• Giải thích: BaCl₂ phản ứng với Na₂SO₄ sinh ra BaSO₄ kết tủa màu trắng không tan trong axit.
• Phương trình phản ứng:    ​       

BaCl₂    +    H₂SO₄    →   BaSO₄ ↓ +  2HCl

• Kết luận: Muối có thể tác dụng với axit tạo thành muối mới và axit mới.

II. TƯỜNG TRÌNH